ارزیابی تاثیر سه محلول غذایی مختلف در دو سیستم کشت هیدروپونیک بر برخی شاخص-های رشدی ریحان (Ocimium bassilicum L.)
چکیده:
تاثیر سه محلول غذایی هوگلند و آرنون (1950)، پناهنده و همکاران (1401) و سعادتیان و همکاران (2014) روی دو جمعیت سبز و بنفش ریحان کشت شده در سیستمهای هیدروپونیک شناور (Kratki) و جریان عمیق (DFT) از اردیبهشت ماه تا شهریور سال 1401 ارزیابی گردید. این مطالعه در قالب طرح آزمایشی فاکتوریل (2×2×3) با 12 ترکیب تیماری و با طرح پایه کاملاً تصادفی (CRD) در سه تکرار، در گلخانه گروه علوم باغبانی دانشگاه تبریز انجام شد. صفات مورد بررسی عبارت بودند از؛ وزنهای خشک و تر اندامهای هوایی، وزنهای خشک و تر ریشه، سطح برگ، شاخص کلروفیل برگ و محتوای عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم اندامهای هوایی ریحان. بر اساس نتایج، اختلاف بین میانگین ترکیبهای تیماری در همه صفات تحت مطالعه (غیر از شاخص کلروفیل برگ) معنیدار بود (p≤0.05). اگر چه هر دو جمعیت ریحان مورد استفاده در سطوح تجاری مورد کشت و کار قرار میگیرند، ولی در این آزمایش عملکرد رویشی و فیزیولوژیکی جمعیت ریحان بنفش بهتر از جمعیت ریحان سبز بود. نتایج همچنین نشان داد تاثیر سیستم هیدروپونیک شناور روی عملکرد اغلب شاخصهای رویشی و فیزیولوژیکی جمعیتهای ریحان برتری معنیداری نسبت به سیستم کشت جریان عمیق دارد. اگر مزیتهای سادگی و ارزانی نسبی سیستم کشت شناور را در مقایسه با سایر سیستمهای هیدروپونیک رایج در نظر بگیریم، استفاده از آن برای کشت گلخانهای ریحان قابل توصیه خواهد بود. از بین سه محلول غذایی مورد استفاده محلول غذایی هوگلند عملکرد بهتری در تغذیه جمعیتهای آزمایشی ریحان داشت. مقایسه ترکیبهای ساختاری هر سه محلول نشان داد که برتریت محلول غذایی هوگلند و آرنون میتواند بدلیل برخورداری از نسبت متعادل عناصر غذایی و فقدان آمونیوم مرتبط باشد. از بین ترکیبهای تیماری این سه فاکتور، ترکیب جمعیت ریحان بنفش رشد یافته در سیستم هیدروپونیک شناور و تغذیه شده با محلول غذایی هوگلند و آرنون در ارتقای اغلب شاخصهای رویشی و فیزیولوژیکی برتریت معنیداری نسبت به سایر ترکیبهای تیماری داشت بنا بر این استفاده عملی از آن برای تولید گلخانهای ریحان با مقاصد تجاری مناسبتر است.