تأثیر سه محلول¬ غذایی همراه باهوادهی و بدون هوادهی روی عملکرد و کیفیت کاهوی پرورش یافته به‌صورت شناور

چکیده:

کاهو به‌عنوان یک سبزی برگی دارای منافع اقتصادی قابل‌توجهی می­باشد و در سال­های اخیر گرایش زیادی به تولید این محصول به‌صورت آبکشت یا کشت بدون خاک وجود دارد. کشت کاهو به روش بدون خاک، به‌علت کوتاه بودن طول دوره رشد آن و نیز عدم وجود آلودگی­های شیمیایی (تجمع نیترات) و میکروبی، با استقبال زیادی در کشورهای توسعه یافته روبرو شده است. به این منظور آزمایشی برای شناسایی یک محلول بهینه برای پرورش کاهو و تأثیر سیستم تهویه بر عملکرد گیاه بر پایه طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار و سه تکرارانجام گرفت. در این آزمایش اثر سه محلول غذایی رایج در دنیا (Cooper، Hogland و England) همراه با سیستم هوادهی و بدون هوادهی بر روی یک رقم کاهوی (Lactuca sativa L.var. longifolia cv. Siyahoo ) پرورش یافته به‌صورت شناور بررسی شد. در این آزمایش صفاتی مانند میزان کلروفیل، سطح برگ، ویتامین   C ، وزن تر بوته، تعداد برگ خوراکی، وزن خشک بوته، وزن تر ریشه، کلروفیل a، b و کل، آنزیم های پرولین و پروکسیداز و عناصر معدنی(N, P, K) و عارضه Tip burn اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که  اختلاف معنی­داری بین محلول‌های غذایی از نظر صفاتی مانند وزن تر ریشه، سطح برگ، وزن تر بخش هوایی، میزان کلروفیل، تعداد برگ خوراکی و عنصر معدنی فسفر (P) وجود دارد. به­طوری که در صفت سطح برگ و وزن تر بخش هوایی عملکرد محلول­غذایی Cooper در هر دو سیستم تهویه و بدون تهویه بر محلول‌های غذایی UK و Hogland برتری داشته است. در صفت تعداد برگ خوراکی محلول Cooper، 5/1 برابر بیشتر از محلول Hogland و 3/2 برابر محلول UK تعداد برگ خوراکی ایجاد کرده بود. در صفت میزان کلروفیل نیز عملکرد محلول­غذایی Cooper در سیستم بدون تهویه بهتر از سیستم تهویه­دار بوده است. در صفت وزن تر ریشه   محلول غذایی Hoghland بیشترین وزن تر ریشه کاهو را در سیستم با تهویه با میانگین 88/24 ایجاد کرد و در سیستم بدون تهویه نیز محلول غذایی Cooper با میانگین 43/18 بیشترین میزان وزن تر ریشه  را ایجاد نمود. بیشترین میزان فسفر در سیستم بدون تهویه در محلول غذایی Hogland و  در سیستم با تهویه در محلول غذایی Cooper مشاهده گردید. باتوجه به نتایج می‌توان گفت، محلول غذایی Cooper و Hogland در این آزمایش به‌عنوان بهترین محلول غذایی در سیستم شناور کاهو می‌باشد و همچنین نتایج نشان داد اختلاف معنی‌داری در هیچ یک از صفات اندازه‌گیری شده در سیستم تهویه و بدون تهویه وجود نداشت که این مسئله نشان­دهنده بی تأثیر بودن سیستم هوادهی در پرورش کاهو در شرایط کشت هیدروپونیک در این آزمایش بود که  از نظر اقتصادی قابل‌توجه می‌باشد. نهایتاً می­توان گفت گیاه کاهو به کمبود اکسیژن حساس نمی­باشد.