تحلیل حساسیت تبخیر-تعرق به تغییر در پارامترهای هواشناسی در شمال‌غرب و غرب ایران

چکیده مقاله

تحلیل حساسیت تبخیر- تعرق گیاه مرجع )0ET )در ایران در مدیریت بهتر آب بسیار ضروری است. زیرا به نظر میرسد که آب و هوا در همه جا تا حدودی تغییر کرده است. در این پژوهش، بهمنظور تحلیل حساسیت 0ET به تغییرات هر یک از پارامترهای هواشناسی از دادههای ماهانه هواشناسی 63 ایستگاه هواشناسی در شمالغرب و غرب ایران استفاده شد. اولویت-بندی پارامترهای اقلیمی و میزان تأثیرگذاری آنها بر 0ET در ماههای مختلف برای هر یک از ایستگاههای مورد مطالعه مشخص گردید، بدین منظور، ابتدا میزان 0ET ماهانه با روش فائو- پنمن مانتیث برای یکایک ایستگاهها برآورد گردید، سپس مقدار هر یک از دو پارامتر مهم ورودی به مدل رگرسیونی گام به گام )شامل میانگین حداکثر )Tmax)، میانگین حداقل )Tmin)، میانگین درجه حرارت هوا، میانگین سرعت باد، مجموع ساعات آفتابی، میانگین حداکثر و حداقل رطوبت نسبی( در دامنه 02 درصد با گامهای 5 درصد، تغییر داده شدند و میزان تغییر در 0ET محاسبه شد، در نهایت مقدار ضریب حساسیت برای اولین پارامتر مهم ورودی در هر یک از ایستگاههای منتخب بهدست آمد. نتایج نشان داد که در اکثر ایستگاهها در هر دو مقیاس ساالنه و ماهانه، بیشترین تأثیر در نوسانات 0ET مربوط به Tmax و Tmin میباشد. با افزایش 02 درصد برای Tmax بهشرط ثابت ماندن سایر پارامترها، مقدار 0ET از حداقل 3/25 درصد )در مشکینشهر( تا حداکثر 55/55 درصد )در اردبیل( افزایش نشان داد، این رقم برای Tmin بین -2/54 درصد )در سنندج( تا 2/15 درصد )در خلخال( بود.