پیش‏ نمایی و تحلیل مکانی شاخص‏ های اگروکلیماتیک حوضه آبریز قزل اوزن در طول فصل رشد

چکیده مقاله

برنامه ریزی دقیق برای سازگاری با تغییرات اقلیمی در هر منطقه اهمیت فراوانی دارد. در این مطالعه، با استفاده از آمار روزانه شش ایستگاه همدید ) 0191 6102 ( در -حوضه آبریز قزل اوزن و بهره گیری از چهار مدل GCM و دو سناریوی RCP4.5 و RCP8.5 اقدام به تولید داده برای افق 6101 شد. سپس، پارامترهای دمای هوا، بارش، تبخیر تعرق ) - ET0 ( و کمبود بارش ) PD ( در طول فصل رشد ارزیابی گردید و مقادیر کمیتهای شدت خشکی و طول دوره خشکی تخمین زده شدند. ET0 با دو روش پریستلی تیلور ) - PT ( و پنمن مانتیث ) PM ( محاسبه شد. سپس، ET0 محاسبه شده با روش PT با استفاده از چهار مدل هوشمند )شامل Eureqa Formulize ، ANN ، ANFIS و (SVM با روش PM برای هرایستگاه واسنجی گردید. برای پهنه بندی شاخص های مذکور، از سه روش زمین آمار IDW ، کریجینگ و کوکریجنگ 1 تا 6 درجه سلسیوس و 62 تا 91 / بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که در ایستگاههای منتخب، میانگین دمای هوا و بارش )در طول فصل رشد( به ترتیب، بین 1میلی متر افزایش خواهد یافت. افزون بر این، پارامترهای ET0 و شدت خشکی در همه ایستگاه ها افزایش خواهد یافت. میانگین افزایش PD در کل حوضه در حدود 2 تا 1 درصد خواهد بود. به طور متوسط، شدت افزایش شاخص های اگروکلیماتیک در سناریوی RCP8.5 حدود چهار درصد بیشتر از سناریوی RCP4.5 می باشد. در بین روشهای میان یابی، روش کوکریجینگ با استفاده از داده کمکی مدل رقومی ارتفاع ) DEM ( کارایی بهتری را نشان داد. در افق مورد نظر، طول فصل رشد بین 00 تا 50 روز افزایش خواهد یافت، با این حال، طول دوره خشکی تغییر محسوسی نخواهد داشت. نتایج مدل ها حاکی از آن است که در آینده، تغییرات مکانی متغیرهای اقلیمی کم و بیش مشابه با تغییرات نظیر دوره پایه خواهد بود.
کلیدواژه ها: تبخیر تعرق؛ تحلیل مکانی؛ تغییر اقلیم؛ قزل اوزن؛ هوش مصنوعی