برنامه درسی

فیزیولوژی گیاهی 1

حضور در کلاس و فعالیت طول ترم، آزمون پایان ترم

توضیح شفاهی همراه با ترسیم شکل بر روی تابلو

Taiz, L. and Zeiger, E. Plant Physiology, Sinauer Associates, Inc. Publisher
 

 فیزیولوژی گیاهی 2 (فتوسنتز و تنفس)

جلسه اول: معرفی درس، بیان اهداف، تاریخچه، تعاریف و مفاهیم عمومی مرتبط با درس

جلسه دوم: تعریف فتوسنتز  و بیان کلیات، معرفی انواع واکنشهای فتوسنتزی، معرفی محل انجام فتوسنتز در گیاهان عالی، توضیح مشخصات نور و معرفی نور موثر در فتوسنتز، ساختمان کلروپلاست و بیان محل انجام واکنشهای فتوسنتزی

جلسه سوم: معرفی واکنشهای نوری فتوسنتز و عوامل لازم برای انجام آنها، معرفی رنگیزه های فتوسنتزی (ساختار، نقش و بیوسنتز)، تعریف طیف جذب و طیف عمل در فتوسنتز و روش تعیین آنها، آرایش و عملکرد رنگیزه های فتوسنتزی در واکنشهای فتوسنتزی،

جلسه چهارم: معرفی فتوسیستمها، ساختار و عملکر آنها، تعریف مرکز واکنش و کمپلکسهای جمه کننده نور، فتوسیستم دو، تجزیه آب در فتوسنتز و مکانیسم آن، توضیح افت قرمز و اثر امرسون و ذکر دلیل آنها، تنظیم انرژی بین فتوسیستمها

جلسه پنجم: معرفی زنجیره انتقال الکترون فتوسنتزی، بیان مکانیسم انتقال الکترون در فتوسنتز، معرفی اجزای زنجیره انتقال الکترون و ترسیم طرح Z، ترسیم و توضیح وضعیت آرایش اجزای زنجیره انتقال الکترون در غشاهای تیلاکوئیدی و توضیح نقش هر یک از آنها

جلسه ششم: جابجائی پروتون در عرض غشاهای تیلاکوئیدی، توضیح مکانیسم بیوسنتز ATP در فتوسنتز بر اساس نظریه شیمیو اسمزی میشل، معرفی ساختار ATP سنتاز، تعریف مهارکننده و Uncouplerهای فتوسنتز با ذکر مثال.

جلسه هفتم: تعریف فسفریلاسیون نوری، معرفی انواع آن و ذکر اهمیت هر یک از آنها، مروری بر ژنوم کلروپلاست و توارث و تکامل آن، واکنشهای مرحله تاریکی فتوسنتز، معرفی آنواع فرآیندهای احیا CO₂،

جلسه هشتم: چرخه کالوین، مراحل کلی چرخه کالوین، واکنشهای چرخه کالوین، محاسبه عوامل لازم برای احیاء CO₂ در چرخه کالوین، محاسبه بازده فتوسنتزی و میزان انرژی ذخیره شده، تنظیم چرخه کالوین

جلسه نهم: تعریف تنفس نوری، مکانیسم انجام تنفس نوری و دلایل انجام آن، اهمیت تنفس نوری، معرفی نقش اندامکها در تنفس نوری، محاسبه میزان اتلاف انرژی در تنفس نوری و مقایسه آن در گیاهان مختلف

جلسه دهم: معرفی انواع گیاهان بر اساس واکنشهای مرحله تاریکی (گیاهان C₃، C₄ و انواع آنها و CAM)، بیوسنتز و تجزیه نشاسته و بیوسنتز ساکارز، معرفی تاثیر عوامل مختلف محیطی بر فتوسنتز و تنفس نوری

جلسه یازدهم: تنفس در گیاهان، گلیکولیز و جنبه های اختصای آن در گیاهان، محاسبه بیلان انرژی گلیکولیز، تخمیر و انواع آن در گیاهان، کنترل گلیکولیز، معرفی چگونگی ورود ساکارز به تنفس در گیاهان

جلسه دوازدهم: گلوکونئوژنز و اهمیت آن در گیاهان، نقش اندامکها در فرآیند گلوکونئوژنز، معرفی مسیر پنتوز فسفات و اهمیت آن در گیاهان، ارتباط این مسیر با چرخه کالوین و کنترل آنها،

جلسه سیزدهم: چرخه کربس و واکنشهای آن، زنجیره انتقال الکترون فتوسنتزی و معرفی جنبه های اختصاصی آن در گیاهان، تنفس مقاوم به سیانید و اهمیت آن، معرفی عوامل موثر بر تنفس در گیاهان، معرفی اجمالی تنظیم تنفس

جلسه چهاردهم: متابولیسم لیپید در گیاهان، معرفی اجمالی ساختار لیپیدها و اهمیت آنها در گیاهان، بیوسنتز اسیدهای چرب

جلسه پانزدهم: کاتابولیسم لیپیدها و اسیدهای چرب در گیاهان، بتا اکسیداسیون، چرخه گلی اکسیلات و نقش انها در گیاهان

جلسه شانزدهم: جمع بندی نهائی و پاسخ به سوالات احتمالی دانشجویان

آشنائی دانشجویان با سرفصلهای درس

فیزیولوژی گیاهی 1

حضور در کلاس و مشارکت در مباحث، ازمون پایان ترم

توضیح شفاهی با کمک ترسیم اشکال در تابلو، ارائه اشکال آماده شده به دانشجویان

1- مبانی خاکشناسی، ترجمه دکتر شهلا محمودی و دکتر مسعود حکیمیان، انتشارات دانشگاه تهران

2- سرشت و خصوصیات خاکها، ترجمه دکتر سید صابر شاهوئی، انتشارات دانشگاه کردستان

جلسه اول: معرفی درس، بیان اهداف، تاریخچه، تعاریف و مفاهیم عمومی مرتبط با درس

جلسه دوم: تعریف خاک،  نقش خاک در اکوسیستم جهانی، معرفی مباحث مختلف علم خاکشناسی، فرآیندهای عمومی دخیل در پیدایش و تحول خاک

جلسه سوم: چگونگی شکل گیری خاک، نقش عوامل مختلف در تشکیل خاک: مواد مادری، اقلیم، موجودات زنده، توپوگرافی و زمان.

جلسه چهارم: تاثیر عوامل فیزیکی و شیمیائی در تشکیل خاک، مفهوم هوازدگی و نقش آن در تشکیل خاک، هوازدگی شیمیائی با ذکر مثالهای مرتبط (هیدراسیون، هیدرولیز،  انحلال، اکسیداسیون-احیاء و ....).

جلسه پنجم: تعریف پروفیل خاک و افقهای خاک، معرفی اجمالی افقهای خاک و چگونگی ایجاد آنها، تعریف خاکهای معدنی و آلی با ذکر تفاوتها

جلسه ششم: ویژگیهای فیزیکی خاک، رنگ خاک، بافت خاک و اهمیت آن، معرفی اجزای تشکیل دهنده خاک و نقش هر یک از انها شامل: رس، شن و سیلت. معرفی اجمالی کلاسهای بافت خاک

جلسه هفتم: تعریف ساختمان خاک و انواع آن، چگالی خاک (چگالی ذرات و چگالی ظاهری)، منافذ خاک و اهمیت آن، تعریف خاکدانه و اهمیت آن.

جلسه هشتم: تهویه خاک، اهمیت آن و عوامل موثر در آن، ترکیب گازی هوای خاک، دمای خاک و معرفی خصوصیات گرمائی خاک، گرمای ویژه و هدایت گرمائی خاک و عوامل موثر بر آنها

جلسه نهم: ویژگیهای شیمیائی خاک، کلوئیدهای خاک، انواع کلوئیدهای خاک، مشخصات و اهمیت آنها، رسهای خاک، ساختار رسها و انواع آنها، اهمیت رس در خاک

جلسه دهم: ظرفیت تبادل کاتیونی و آنیونی خاک، اهمیت و عوامل موثر بر آنها، مفهوم اسیدیته و انواع آن، اهمیت pH خاک، تغییرات در pH خاک و لزوم مدیریت آن

جلسه یازدهم: سیستم بافری خاک با ذکر مثال و اهمیت آن، روشهای کنترل اسیدیته خاک، تاثیر اسیدیته بر رشد گیاهان

جلسه دوازدهم: رده بندی (تاکسونومی) خاک، معرفی طبقات مختلف در رده بندی خاک، معرفی راسته ای خاک و ذکر مشخصات عمومی آنها

جلسه سیزدهم: بیولوژی خاک، اهمیت موجودات زنده خاک، معرفی گروههای اصلی موجودات زنده در خاک، عوامل موثر در تنوع موجودات زنده خاک

جلسه چهاردهم: جانوران خاک و معرفی انواع آنها، نقشهای جانوران خاک، کرمهای خاکی، موریانه ها، نماتدها و ...

جلسه پانزدهم: باکتریها و جلبکهای خاک و اهمیت آنها، قارچهای خاک و انواع آنها، میکوریز، انواع میکوریز و اهمیت آنها.

جلسه شانزدهم: جمع بندی نهائی و پاسخ به سوالات احتمالی دانشجویان

آشنائی دانشجویان با سرفصلهای درس

همزمان با درس خاکشناسی

حضور در آزمایشگاه، ارزیابی میزان مشارکت هر یک از دانشجویان در انجام آزمایشها به صورت گروهی، طرح سوال در طول ترم و پاسخ به آنها، طراحی و اجرای یک آزمایش عملی توسط هر گروه، آزمون پایان ترم

توضیح مبانی نظری موضع آزمایش و روش اجرای آن، انجام آزمایش عملی توسط دانشجویان

 آزمایشگاه خاکشناسی (هر دو هفته یکبار و به مدت چهار ساعت برای هر گروه برگزار می شود)

جلسه اول: معرفی درس، بیان اهداف، گروبندی دانشجویان، معرفی آزمایشهای درس

جلسه دوم: نمونه برداری و آماده سازی خاک، انتخاب یک موضوع عملی توسط هر گروه بر اساس مطالب دروس تئوری و طراحی آزمایش به منظور اجرای آن در طول ترم.  

جلسه سوم: اندازه گیری وزن مخصوص ظاهری و حقیقی، اندازه گیری رطوبت خاک و رطوبت باقی مانده خاک (RWC)

جلسه چهارم: تعیین بافت خاک

جلسه پنجم: اندازه گیری کربن آلی خاک به دو روش شیمیائی و سوزاندن

جلسه ششم: اندازه گیری کربنات خاک، تهیه عصاره اشباع و تعیین pH و هدایت الکتریکی خاک

جلسه هفتم: جمع بندی نتایج آزمایشها و تفسیر آنها، ارائه نتایج آزمایش عملی هر گروه و تفسیر آن.

آشنائی دانشجویان با سرفص درس

بیوشیمی ساختار

فعالیت کلاسی و آزمون پایان ترم

توضیح همراه با نوشتن در تابلو

احتمال دارد ترتیب مطالب معرفی شده برای ارائه در جلسات مختلف، بر حسب ضرورت بحث جابجا گردد.

Taiz, L. and Zeiger, E. ( ) Plant Physiology, Sinauer Associates, Inc. Publisher
دکتر رقیه حاجی بلند. فیزیولوژی گیاهی، روایط آبی و تغذیه معدنی در گیاهان، انتشارات شایسته

جلسه اول: معرفی درس، بیان اهداف، تعاریف و مفاهیم عمومی مرتبط با درس، مروری بر رئوس مطالبی که در این درس تدریس خواهد شد.

جلسه دوم: تعریف خاک، عوامل موثر در تشکیل خاک، مشخصات شیمیائی خاک، مشخصات فیزیکی خاک

جلسه سوم: اجزای خاک، مواد آلی خاک، مواد معدنی خاک، کلوئیدهای خاک، مفهوم طرفیت تبادل کاتیونی، اشکال آب در خاک

جلسه چهارم: مشخصات آب و اهمیت آن در گیاهان، مشخصات حرارتی آب، جابجائی آب در خاک، مفهوم پتانسیل آب و اجزای آن

جلسه پنجم: روشهای اندازه گیری پتانسیل آب، سازوکار جذب آب توسط ریشه گیاهان و عوامل موثر در آن، انتقال آب در گیاهان و عوامل موثر در آن

جلسه ششم: خروج آب از گیاهان (تعرق و تعریق) و عوامل موثر در آن، باز وبسته شدن روزنه ها، جنبه های اکولوژیک تعرق

جلسه هفتم: سازوکارهای جذب مواد توسط گیاهان: انتشار، انتقال فعال، نقش کانالها، ناقلها و پمپها، بارگیری اوند چوب وتشکیل شیره خام

جلسه هشتم: ترکیب عنصری گیاهان، دسته بندی عناصر موجود در گیاهان و تعریف عناصر ضروری (میکرو نوترینت و ماکرونوترینت) و مفید، وظائف عمومی عناصر در گیاهان

جلسه نهم: معرفی عناصر غذائی پرمصرف، تغذیه ازتی در گیاهان

جلسه دهم: نقش عناصر گوگرد، فسفر، کلسیم، منیزیم و پتاسیم در گیاهان

جلسه یازدهم: معرفی عناصر غذائی کم مصرف در گیاهان، نقش عناصر آهن، منگنز، مس و روی

جلسه دوازدهم: نقش عناصر کلر، مولیبدن، نیکل و بور در گیاهان

جلسه سیزدهم: علائم کمبود عناصر در گیاهان

جلسه چهاردهم: تاثیر ویژگیهای خاک و سایر عوامل محیطی بر تغذیه معدنی گیاهان

جلسه پانزدهم: تاثیر عناصر بر رشد گیاهان، اثرات متقابل بین عناصر، روشهای بررسی عناصر بر گیاهان در آزمایشگاه

جلسه شانزدهم: جمع بندی نهائی و پاسخ به سوالات احتمالی دانشجویان

آشنائی دانشجویان با مطالبی که در ارتباط با جذب و انتقال مواد و تغذیه معدنی در گیاهان ارائه خواهد شد.