رابطه ادراکات والدینی با سبک های مقابله با استرس در والدین کودکان استثنایی

چکیده مقاله

شواهد بیانگر این است که والدین دارای فرزند استثنایی فشارهای روانی متعددی را تجربه می کنند. در مورد نقش ادراکات این والدین بر نحوه مقابله با استرس آنان مطالعات بسیار کمی صورت گرفته است. اکثر تحقیقات جنبه های منفی این وضعیت را برجسته نمودند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین ابعاد ادراکات والدین و سبک های مقابله با استرس با استفاده از روش مدل یابی ساختاری است. روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی – مقطعی بود. جامعه پژوهش والدین دارای کودک استثنائی شهر تبریز بودند که ۲۶۸ والد (۱۰۷ مادر، ۱۶۱ پدر) با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های ادراکات شیوه والدینی (POPS) رابینز (۱۹۹۴) و پرسشنامه راهبردهای مقابله با استرس (CISS) اندلر و پارکر (۱۹۹۰) را تکمیل کردند. مدل نظری با استفاده از روش تحلیل مسیر برای تعیین اثرات مستقیم و غیر مستقیم مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مدل مسیر نشان داد که مدل از برازش قابل قبولی برخوردار است، ادراکات مثبت والدینی (اسنادهای مثبت و مقایسه های مثبت اجتماعی) به عنوان متغیر پیش بین معنی داری برای سبک مقابله ای مسآله مدار محسوب می شود؛ اما ادراکات منفی والدین (اسنادهای علی) واریانس سبک مقابله ای هیجان مدار را پیش بینی می کند. همسو با پژوهش های پیشین، نتایج حاصل نشان داد که ادراکات والدینی به طور مستقیم با نوع سبک های مقابله ای با استرس والدین دارای کودکان ویژه رابطه معنی داری دارد.