برنامه درسی

ندارد

پرسش تشریحی از دانشجویان از مباحث مطرح شده در کلاس مربوط به فرهنگ و تمدن اسلامی

بحث و گفتگو در کلاس، توضیح و تحلیل مابحث مربوط به فرهنگ و تمدن اسلامی سوال از دانشجویان، بحث در خصوص مطالب ارائه شده، پاسخ به پرسش ها

سوال از مطالب جلسه قبلی 15 دقیقه

طرح مباحث جدید و توضیح آن 45 دقیقه

سوال از مطالب جدی 15 دقیقه

پاسخ به پرسش ها 15 دقیقه

سقوط و فروپاشی ها عبدالحسین آذرنگ

فرهنگ و تمدن اسلامی ولادیمیر بارتولد ترجمه عباس به نژاد

بررسی تاریخ تمدن توین بی

تمدن اسلامی ژوزف بورلو ترجمه اسدالله علوی

کارنامه اسلام عبدئالحسین زرین کوب

تاریخ تمدن از کهن ترین روزگار تا زمان ما هنری لوکاس ترجمه عبدالحسین آذرنگ

اسلام و تمدن اسلامی میکل آندره ترجمه حسن فروغی

جلسه اول

تعریف فرهنگ و تمدن و نسبت های آنان با یکدیگر

چگونگی شکل گیری فرهنگ و تمدن اسلامی

عوامل موثر در رشد و شکوفایی تمدن اسلامی

نقش اقوام و ملل مختلف در رشد و شکوفایی تمدن اسلامی

چگونگی انتقال علوم دنیای باستان به تمدن اسلامی

رشد علوم عقلی و نقلی در تمدن اسلامی

 تقسیم بندی علوم عقلی و نقلی و معرفی دانشمندان مسلمان در علوم مختلف

جلسه دوم

مراکز علم آموزی در تمدن داسلامی:

1. بیت الحکمه و ترجمه آثار یونانی و رومی و پهلوی به زبان عربی ، نقش خلف در توسعه آن ، مترجمان بیت الحکمه
2. رصد خانه ها: شماسیه بغداد، بتانی رقه، رصد خانه شاهی ، ...
3. کتابخانه ها
4. دارالشفاها
5. مدارس
6. دالعلم ها
7. مساجد

مراکز علمی(شهرها)

1. بغداد دوره خلافت عباسیان
2. ری و اصفهان دوره آل بویه
3. قاهره دوره فاطمیان، ایوبیان و ممالیک
4. بخارا دوره سامانیان
5. قرطبه و غرناطه اندلس دوره امویان، موحدون

جلسه سوم

نقش ایرانیان در تمدن اسلامی

1. در فلسفه احمد سرخسی، ابوزید بلخی، ابوریحان بیرونی، یححی بن عدی، فارابی، ابن سینا، ابوحاتم رازی، نسفی ابویعقوب سجستانی
2. در ریاضیات محمد بن موسی خوارزمی، عمر خیام ابوریحان بیرونی
3. در طب زکریای رازی ، ابن سینا ، اسماعیل جرجانی
4. در جغرافیا یعقوبی، ابن حوقل ، مقدسی، مسعودی، اصطخری
5. در حدیث محمد ابن اسماعیل بخاری، مسلم بن حجان نیشابوری
6. در علم کلام شیخ مفید شیخ طوسی
7. در نجوم خواجه نصیر الدین طوسی، بیرونی

شیوه فعالیت دانشنمدان مسلمان ایرانی در توسعه علوم نوع آوری های مسلمانان در علوم مختلف

انتقال دانش مسلمین به غرب

• راههای انتقال
• تاثیر ریاضیات اسلامی در غرب
• تاثیر دانش ستاره شناسی در غرب
• تاثیر جغرافیا در غرب

آشنا ساختن دانشجویان با فرهنگ و تمدن اسلامی

ندارد

ندارد

پرسش تشریحی از دانشجویان از مباحث مطرح شده در کلاس مربوط به تاریخ اندیشه سیاسی شیعه

بحث و گفتگو در کلاس، توضیح و تحلیل مابحث مربوط به تاریخ اندیشه سیاسی  سوال از دانشجویان، بحث در خصوص مطالب ارائه شده، پاسخ به پرسش ها

سوال از مطالب جلسه قبلی 15 دقیقه

طرح مباحث جدید و توضیح آن 45 دقیقه

سوال از مطالب جدی 15 دقیقه

پاسخ به پرسش ها 15 دقیقه

 تاریخ اندیشه سیاسی در اسلام آنتونی بلک، ترجمه محم ئحسین وقار

مبانی و آیین و اندیشه سیاسی در اسلام ، سید محمدعلی تقوی

مبانی اندیشه سیاسی در اسلام ، صادق حقیقت

تاریخ اندیشه های سیاسی در ایران و جهان اسلام ، علی اصغر حلبی

معرکه جهان بینی ها در خرد ورزی سیاسی و هویت ما ایرانیان ، فرهنگ رجائی

اندیشه سیاسی در اسلام معاصر ، حمید عنایت

دانش و مشروعیت در اسلام ، داود فیرحی

اندیشه های سیاسی در اسلام و ایران ، حاتم قادری

تاریخ اندیشه های سیاسی در اسلام،  پاتریشیا کرون

دیانت و سیاست در قرون نخستین اسلامی، علی محمد ولوی

طرح درس جلسه اول

تعریف مفاهیم: خلافت، امامت، سلطنت، نیابت، ولایت، ولایت فقه ، ولایت مقیده، مشروعیت

مشروعیت حکومت ها:

مشروعیت الهی یا آسمانی

مشروعیت غیر الهی یا زمینی

 اندیشه سیاسی

1. اندیشه سیاسی در دوره باستان: اندیشه سیاسی در یونان باستان: اندیشه سیاسی افلاطون، اندیشه سیاسی ارسطو در تعریف انواع حکومت و معرفی بهترین نوع حکومت، فیلسوف شاه در کومت الیگاریشی، انتخابی مردم در دموکراسی
2. اندیشه سیاسی در ایران باستان: شاه نماینده اهورامزدا بر روی زمین و مقام فره ایزدی
3. اندیشه سیاسی در اسلام: اندیشه سیاسی اهل سنت، اندیشه سیاسی شیعه، اندیشه سیاسی خوارج

اندیشه سیاسی اهل سنت: شیوه انتخاب خلیفه: حل و عقد، استخلاف، شورا، استیلا

صفات و ویژگی های امام یا خلیفه برای انتخاب

وظایف امام در چامعه

طرح درس جلسه دوم

انواع اندیشه سیاسی در جهان اسلام

ا- اندیشه سیاسی فقهای مسلمان بر مبنای قرآن و حدیث

اندیشه سیاسی ماوردی

اندیشه سیاسی باقلانی

اندیشه سیاسی غزالی

اندیشه سیاسی ابن جماعه

اندیشه سیاسی ابن تیمیه

اندیشه سیاسی روزبهان خنجی

2- اندیشه سیاسی فلاسفه مسلمان بر اساس فلسفه و آموزه های دین اسلام

اندیشه سیاسی فارابی

اندیشه سیاسی ابن مسکویه رازی

اندیشه سیاسی خواجه نصیر الدین طوسی

طرح درس جلسه سوم

3-اندیشه سیاسی رجال حکومتی بر مبنای پند و اندرز و سخنان حکیمان

اندیشه سیاسی عنصر المعالی کیلاووس در قابوس نامه

اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک طوسی در سیر الملوک

4-اندیشه سیاسی جامعه شناسان مسلمان بر مبنای تحولات اجتماعی و مبانی دین اسلام

اندیشه سیاسی ابن خلدون

5-اندیشه سیاسی فلاسفه و حکمای شیعه بر مبنای فلسفه اشراق و فلسفه مشائ

اندیشه های سیاسی ملاصدرا

طرح درس جلسه چهارم

اندیشه سیاسی شیعه

1-اندیشه سیاسی زیدیه: روش انتخاب امام، وظایف امام ، امام انتخابی ، امام انتصابی

2-اندیشه سیاسی اسماعیلیه: امامت انتصابی ، وظایف امام

3-اندیشه سیاسی امامیه

انتصاب الهی امام، ویژگی های امام

جانشینان امام: سلاطین جائر: فقها

اندیشه سیاسی شیخ طوسی، شیخ مفقید، شیخ صدق

اندیشه سیاسی ابن ادریس حلی

اندیشه سیاسی علامه حلی

اندیشه سیاسی علامه کرکی

اندیشه سیاسی ملاصدرا

اندیشه سیاسی علامه مجلسی

اندیشه سیاسی علمای عصر قاجار

آشنا ساختن دانشجویان با اندیشه های سیاسی در شیعه و انواع حکومت ها

ندارد

پرسش تشریحی از دانشجویان از مباحث مطرح شده در کلاس مربوط به تاریخ تاریخ اجتماعی ایران

بحث و گفتگو در کلاس، توضیح و تحلیل مابحث مربوط به تاریخ اجتماعی ایران  سوال از دانشجویان، بحث در خصوص مطالب ارائه شده، پاسخ به پرسش ها

سوال از مطالب جلسه قبلی 15 دقیقه

طرح مباحث جدید و توضیح آن 45 دقیقه

سوال از مطالب جدی 15 دقیقه

پاسخ به پرسش ها 15 دقیقه

مقدمه ای بر تاریخ اجتماعی ایران، علی اندیشه

تاریخ و نظریه اجتماعی پیتر برگ ترجمه غلامرضا جمشیدی

تاریخ اجتماعی ایران مرتضی راوندی

مبانی تاریخ اجتماعی ایران رضا شعبانی

جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران ویلم فلور

مبانی تاریخ اجتماعی ایران فریدون اللهیاری

مبانی تاریخ اجتماع ایران جواد میر نجفی

تاریخ اجتماعی ایران از آغاز تا مشروطیت عزت اله نوذری

تاریخ اجتماعی ایران عهد قاجار چارلز جیمز ویلس

طرح درس جلسه اول

• شیوه تولید آسیاسی و مالکیت منابع تولید و تاثیر آن در شکل گیری نظام استبدادی
• دیوانسالاران و نقش آنان در حفظ نظام استبدادی
• اعتقادات مذهبی در انتخاب شاه از سوی خدایان : مقام فره ایزدی سلاطین

مهاجرت اقوام به ایران و تاثیر آن

مهاجرت آریایی ها، بررسی تاثیرات اجتماعی ، سیاسی، مذهبی، اقتصادی آن

مهاجرت اعراب بررسی تاثیرات اجتماعی ، سیاسی، مذهبی، اقتصادی آن

مهاجرت ترکان بررسی تاثیرات اجتماعی ، سیاسی، مذهبی، اقتصادی آن

مهاجرت مغولان بررسی تاثیرات اجتماعی ، سیاسی، مذهبی، اقتصادی آن

طرح درس جلسه دوم

 اشکال زندگی اجتماعی در ایران

زندگی کوچ نشینی بر مبنای اقتصاد دامپروری و شبانی عشایر و قایل در ایران

تشکیل حکومت های ایرانی از سوی قبایل و نقش آنان در تحولات سیاسی

زندگی روستایی بر مبنای اقتصاد کشاورزی، نوع مالکیت اراضی کشاورزی در روستاها و تاثیر آنان در زندگی روستائیان

زندگی شهری بر منبای اقتصاد پیشه وری و صنایع دستی

نقش شهر ها در اقتصاد کشور و مصرف گرایی شهرها

طبقات اجتماعی مردم شهری

طبقات حاکم طبقات محکوم و محروم

طرح درس جلسه سوم

اوضاع اجتماعی شهرها

روابط اجتماعی در زندگی شهری

اصناف در شهرها

فقرا و محرومان شهری

خرافات در زندگی اجتماعی ایرانیان

ورود استعمارگران به ایران و نحوه مقابله ایرانیان با آن

تاثیر افکار و اندیشه های غربی در حیات سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی ایرانیان

آشنا ساختن دانشجویان با تاریخ اجتماعی ایران، نقش قبالی در تشکیل حکومت ها، مهاجرت ها، زندگی شهری، روستایی، عشایری، پدیده استعمار و..

ندارد

پرسش تشریحی از دانشجویان از مباحث مطرح شده در کلاس مربوط به ملل و نحل و تاثیرات اجتماعی آن

بحث و گفتگو در کلاس، توضیح و تحلیل مابحث مربوط به فرق اسلامی و غیر اسلامی  سوال از دانشجویان، بحث در خصوص مطالب ارائه شده، پاسخ به پرسش ها

سوال از مطالب جلسه قبلی 15 دقیقه

طرح مباحث جدید و توضیح آن 45 دقیقه

سوال از مطالب جدی 15 دقیقه

پاسخ به پرسش ها 15 دقیقه

ادیان الهی و فرق اسلامی عبدالله ابراهیم ئزاده و علیرضا نوری

مقدمه ای بر ملل و نحل یا ادیان و مذاهب رضا استادی

فرق و مذاهب اسلامی علی ربانی گلپایگانی

تاریخ فرق اسلامی حسین صابری

ملل و نحل عبدالکریم شهرستانی

الفرق بین الفرق عبداقاهر بغدادی

فرق شیعه نوبختی

فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی جعفر سبحانی

طرح درس جلسه اول

• علل پیدایش فرق اسلامی
• فرق و ادیان غیر اسلامی در صدر اسلام
• برخورد عقاید و افکار مسلمانان با فرق غیر اسلامی(زنادقه)
• تاثیر افکار زنادقه در تمدن اسلامی و نحوه مقابله با آن
• مرجئه، قدریه، جبریه در قرون نخستین اسلامی
• معتزله و نقش آنان در جهان اسلام

طرح درس جلسه دوم

فرق اسلامی

اهل حدیث: مالکی، حنبلی، شافعی، اشعری

اهل رای(عقل گرایان) حنفی، ماتریدیه، طحاوی، اخوان الصفا، معتزلی

پراکندگی جغرافیایی فرق اسلامی در جهان اسلام: ماورالنهر حنفی، معتزلی، خراسان حنفی، شافعی

حجاز مالکی و حنبلی، مصر شافعی و حنبلی و..

نقش فرق اسلامی در دسته بندی محلات شهرها:

بغداد محله کرخ شیعه نشین، بابالبصره سنی نشین و منازعات بین این محلات، نیشابور، اصفهان، کاشان تقسیم شهر به چند محله شافعی، حنفی، شیعه نشین و مجالات آنان با همدیگر، تاسیس مدارس، مساجد جداگانه از سوی  فرق مختلف اسلامی در محلات

طرح درس جلسه سوم

طریقت های صوفیانه و نحوه شکل گیری و گسترش آن در جهان اسلام

سهروردیه، نقشبندیه، قادریه، چشتیه، کبرویه، خلوتیه، ملامتیه، مولویه، بکتاشیه

تاثیر طریقت های صوفیانه در زندگی اجتماعی، و نظام آموزشی و فکری جامعه

روابط صوفیان با حکومت ها

پیوند طریقت و شریعت

پیوند طریقت و تشیع و شکل گیری حکومت ها شیعی از سوی صوفیان مانند صفویه

آشناساختن دانشجویان با فرق مختلف اسلامی، نحوه تقسین بندی آنان، نقش فرق اسلامی در جدایی محلات شهرها، مجالات فرق اسلامی در شهرها، مقابله علمای فرق اسلامی با یکدیگر رد عقاید همدیگر و تاثیرات منفی آن در جهان اسلام