برنامه درسی

پیش نیاز ندارد

امتحان تشریحی 10 نمره 

امتحان تستی 4 نمره

استخراج سوال و پاسخ در طول ترم 3

حضور در فعالیت های کلاس و بازدید علمی و آزمون بازدید علمی در حین بازدید و ... 3 نمره

استفاده از ابزار کمک آموزشی، پاورپوینت، بازدید علمی

جلسه اول

فصل اوّل    1
معرفی علم زمین‌شناسی    1
1-1 مقدمه    1
2-1 تعاریف علم زمین‌شناسی    1
3-1 تقسیم‌بندی علم زمین‌شناسی    2

جلسه دوم

فصل دوم    7
ساختمان زمین    7
1-2 مقدمه    7
2-2 طبقه‌بندی لایه‌های زمینی    7
3-2 بررسی‌های لرزه‌ای یا ژئوفیزیکی ساختمان درونی زمین    10

جلسه سوم

فصل سوم    15
کانی‌های تشکیل دهنده زمین    15
1-3 مقدمه    15
2-3 کانی‌ها و شیمی آن‌ها    15
3-3 عناصر و اتم‌ها    16

جلسه چهارم

4-3 کانی‌ها و شناسایی آن‌ها    22
5-3 منشاء تشکیل کانی‌ها    31
6-3 طبقه‌بندی تشریحی کانی‌ها    33

جلسه پنجم

فصل چهارم    41
سنگ‌ها و خواص فیزیکی و شیمیایی آن‌ها    41
1-4 مقدمه    41
2-4 سنگ‌های آذرین    42
3-4 سنگ‌های رسوبی    52

جلسه ششم

4-4 سنگ‌های دگرگونی    59
4-5 چرخه سنگ .64
فصل پنجم    67
چینه‌شناسی و محیط‌های رسوبگذاری    67
5-1 مقدمه    67
5-2 چینه‌شناسی    67
5-3 طبقه‌بندی محیط‌های رسوب‌گذاری    69
5-4 فرآیند تبدیل رسوبات به سنگه‌ای رسوبی    74

جلسه هفتم 

فصل ششم    77
زمان در زمین‌شناسی    77
6-1 مقدمه    77
6-2 تعیین سن نسبی    77
6-3 تعیین مطلق    80
6-4 ستون زمین‌شناسی و مقیاس زمان در زمین‌شناسی    83
6-5 حیات در فانروزوئیک    86

جلسه هشتم

فصل هفتم    93
زمین‌شناسی ساختمانی    93

جلسه نهم

7-1 مقدمه    93
7-2 زمین‌شناسی ساختمانی    93

جلسه دهم

فصل هشتم    113
زمین‌ساخت و نظریه اشتقاق قاره‌ها    113
8-1 مقدمه    113
8-2 حرکات و تغییر شکل‌های پوسته زمین    113

جلسه یازدهم

8-3 نظریه اشتقاق قاره‌ای    127

جلسه دوازدهم

فصل نهم    133
آتشفشان‌شناسی    133
9-1 مقدمه    133
9-2 ساختمان دستگاه آتشفشانی    134
9-3 طبقه‌بندی آتشفشان‌ها براساس ویژگی فوران    137

جلسه سیزدهم

9-4 سنگ‌های آتشفشانی و رده‌بندی صحرایی آن‌ها    142
9-5 آتشفشانی در ارتباط با تئوری تکتونیک ورقه‌ای    142

جلسه چهاردهم

فصل دهم    147
زمین‌لرزه‌شناسی    147
10-1 مقدمه    147
10-2 امواج زمین‌لرزه    147
10-3 پارامترهای اصلی زمین‌لرزه    148
10-4 شدت زمین‌لرزه    151

جلسه پانزدهم

10-5 بزرگی یا بزرگای زمین‌لرزه    151
10-6 تعیین مکان و زمان وقوع زمین‌لرزه    155
10-7 علایم وقوع زمین‌لرزه    158
10-8 عوامل وقوع زمین‌لرزه    158
10-9 ارتباط بزرگی و شدت زمین‌لرزه با خسارت    162
10-10 تمهیدات لازم هنگام وقوع زمین لرزه    165

جلسه شانزدهم

فصل یازدهم    167
زمین‌شناسی آزمایشگاهی و صحرائی    167
11-1 مقدمه    167
11-2 انواع لوپ و ذره‌بین    167
11-3 چکش‌ها و قلم زمین‌شناسی    168
11-4 میکروسکوپ‌های زمین‌شناسی    170
11-5 دستگاه مطالعه سیالات درگیر    174
11-6 کمپاس و آلتی متر    175
11-7 استریوسکوپ    182
11-8 سامانه موقعیت‌یاب جهانی    184
فصل دوازدهم    187
نقشه‌های زمین‌شناسی    187
12-1 مقدمه    187
12-2 روش تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی    187
12-3 تشخیص سریع عوارض زمین‌شناسی در نقشه‌های زمین‌شناسی    188
12-4 معرفی نقشه‌های زمین‌شناسی ایران    200
 

کتاب درسی مرجع مورد تایید سرفصل دروس کمیته برنامه ریزی درسی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری

زمین‏ شناسی عمومی
برای جغرافیا

دکتر محمدحسین رضائی‏ مقدم
استاد گروه ژئومورفولوژی دانشگاه تبریز

دکتر محسن مؤید
استاد گروه علوم زمین دانشگاه تبریز

انتشارات دانشگاه تبریز
تبریز-1401

دروس ژئومورفولوژی و زمین شناسی عمومی

امتحان تشریحی 15 نمره 

انجام و ارائه فعالیت های کلاس بصورت پژوهش در یکی از موضوعات کاربرد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی و حضور مرتب در کلاس 5 نمره

استفاده از ابزار کمک آموزشی و پاورپوینت

جلسه اول

کلیات ژئومورفولوژی کاربردی

جلسه دوم

موضوع اصلی ژئومورفولوژی کاربردی

جلسه سوم

زمینه های کلیدی کاربرد ژئومورفولوژی

 طبقه بندی زمینه های کاری ژئومورفولوژی بر اساس نظرچورلی

جلسه چهارم

•• نقش فعالیت های انسانی در ژئومورفولوژی 

•• ارزیابی منابع و جنبه برنامه ریزی ژئومورفولوژی کاربردی

جلسه پنجم

شاخه های ژئومورفولوژی کاربردی

جلسه ششم

ژئومورفولوژی شهری

جلسه هفتم 
 

 ژئومورفولوژی محیطی

جلسه هشتم

انسان ژئومورفولوژی
 

جلسه نهم

مفاهیم اصلی ژئومورفولوژی کاربردی

جلسه دهم

شکل های زمین و فرآیندها

جلسه یازدهم

تعاملات انسان و محیط زیست

جلسه دوازدهم

خطرات زمین و ارزیابی ریسک

جلسه سیزدهم

برنامه ریزی و مدیریت کاربری اراضی

جلسه چهاردهم

کاربردهای ژئومورفولوژی کاربردی

جلسه پانزدهم

 ارزیابی اثرات زیست محیطی، توسعه شهری و برنامه ریزی زیرساخت

جلسه شانزدهم 

مدیریت منابع طبیعی و سازگاری با تغییرات اقلیمی

جزوه درسی تهیه شده از سرفصل و سایر منابع مرتبط

پیش نیاز ندارد

پروژه کلاسی، ارائه و امتحان تشریحی پایان ترم

استفاده از ابزار کمک آموزشی

جلسه اول

کلیات روش شناسی

جلسه دوم 

روش شناسی در ژئومورفولوژی

جلسه سوم 

زمینه های برتر معرفتی  و روش شناسی علی و زمینه های معرفت شناسی در ژئومورفولوژی

جلسه چهارم

روش شناسی سیستمی در ژئومورفولوژی

جلسه پنجم

مراجع در روش شناسی ژئومورفولوژی

جلسه پنجم

متغیرهای سیستم های ژئومورفولوژی

جلسه ششم

طبقه بندهای روش شناسی سیستم های ژئومورفولوژی

جلسه هفتم

نگرش های سیستمی در پژوهش های ژئومورفولوژی

جلسه هشتم

روش شناسی در مطالعات حوضه های آبریز

جلسه نهم

متغیر های موثر در حوضه های آبریز

جلسه دهم

مدل های رایج در مطالعه حوضه های آبریز بخش اول

جلسه یازدهم 

مدل های رایج در مطالعه حوضه های آبریز بخش دوم

جلسه دوازدهم

روش شناسی در مطالعات مورفوتکتونیکی

جلسه سیزدهم

مدل های روش های رایج در مورفوتکتونیک بخش یک

جلسه چهاردهم

مدل های روش های رایج در مورفوتکتونیک بخش دوم

جلسه پانزدهم

ارزیابی پروژه های روش شناسی بخش یک

جلسه شانزدهم

ارزیابی پروژه های روش شناسی بخش دو

- آ.یا. لرنر ) 0366 (، مبانی سایبرنتیک، ترجمه کیومرث پریانی، ترجمه پژمان دانشپژوه.
- برتالنفی، لودریک فون ) 0366 ( ، مبانی تکامل و کاربردهای نظریه عمومی سیستمها، ترجمه کیومرث پریانی، ناشر تندر.
- پوپر ، کارل ریموند، ) 0363 (، حد ها وابطالهای رشد شناخت علمی، ترجمه احمد آرام ، شرکت سهامی انتشار.
- جعفریان، رسول ) 0369 (، روششناسی تاریخی، سازمان تبلیغات اسلامی قم.
- حافظ نیا، محمدرضا ) 0384 (، روش تحقیق در علوم انسانی، سمت.
- یمانی، مجتبی) 0377 (، تکنیکهای پژوهش در ژئومورفولوژی، انتشارات دانشگاه تهران.
- قدسی پور حسن ) 0388 ( ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، انتشارات دانشگاه صنعتی شریف، )پلیتکنیک تهران (.
- محمد پور، احمد ) 0387 (، ضد روش، انتشارات جامعه شناسان،. تهران.
- Bruce L. Rhoads and Colin E., Thorn (0776), the scientific nature of geomorphology edited by, John Wiley,
Chichester, Binghamton Symposium in Geomorphology, held 29-27, September, Publisher r Bruce Rhoads, 480 pages.
- Von Elverfeldt, K., Glade T., (2100) System theory in geomorphology a challenge, Springer.

مبانی ژئومورفولوژی

آزمون کتبی

استفاده ابزار کمک درسی و بازدیدهای صحرایی