برنامه درسی

بلور شناسی ( هندسی و نوری)

امتحان کنبی : میان ترم و پایان ترم

نظری و عملی آزمایشگاهی- استفاده از پاورپوینت و سایر امکانات آموزشی

- تعریف کانی، تاریخ کانی شناسی، کانی شناسی در ایران قدیم، اهمیت اقتصادی کانیها، نامگذاری کانیها، درگاههای اینترنتی برای کانی شناسی - ایزومورفیسم، پلی مورفیسم، پلی تیپیسم، سودومورفیسم، چندقلویی - شیمی بلور، شعاع یونی و اهمیت آن، کوئوردیناسیون یونی، نسبت شعاعی، عدد کوئوردیناسیون و مفهوم چند وجهی های کاتیونی، قاعده های پائولینگ، نیروهای پیوندی در بلورها، نمونه هایی از ساختارهای متداول، اثر فشار زیاد بر ساختار و کانی شناسی گوشته - شیمی کانی، عناصر اصلی پوستۀ زمین، تغییرهای ترکیبی کانیها، محلولهای جامد و طرز نمایش ترسیمی آنها، اکسولوشن، محاسبۀ فرمول کانی بر پایۀ نتیجۀ تجزیۀ شیمیایی - خواص فیزیکی کانیها، رخ، جدایی، شکست، سختی، دوام، گرانی ویژه، رنگ، رنگ خاکه، جال، فلوئورسانس، خواص الکتریکی و مغناطیسی. - نمودارهای پایداری کانیها، تعریف ها )سیستم، فاز، اجزاء سازنده، درجه آزادی(، پایداری، شبه پایداری و ناپایداری، ترمودینامیک مقدماتی و معرفی انرژی آزاد گیبس، قاعده فاز، نمودارهای فاز یک جزیی، نمودارهای دو جزیی، قاعدۀ اهرم - مقدمات سیلیکاتها، چند وجهی های کاتیونی رایج، مشخصات پیوندهای Si-O-Si و AI-O-Si و -O-AI-AI، اصل پرهیز AI، نحوه اتصال تترائدرها و اکتائدرها، پلیمرشدگی، انواع پلیمرهای ممکن، اکسیژن پلزن و ناپلزن، تعیین نسبت O:Si و فرمول پایه - کانی شناسی سلیکاتها )نزوسلیکاتها -سورسیلیکاتها و نزو- سوروسیلیکاتهای مخلوط -سیلیکاتهای حلقوی -سیلیکاتهای زنجیری - سیلیکاتهای ورقه ای -سیلیکاتهای داربستی( - کانی شناسی غیر سیلیکاتها - عناصر آزاد، سولفیدها و سولفوسالتها - اکسیدها، هیدروکسیدها و هالیدها - کربناتها، نیترالها، براتها، سولفاتها، کروماتها، تنگستانها، مولیبداتها، فسفاتها، ارسناتها و واناداتها - موارد استفاده کانی ها در داروسازی و پزشکی - موارد استفاده کانی ها در صنعت - آشنایی با کانی های گوهری عنوان درس به فارسی: مبانی کانی شناسی عنوان درس به انگلیسی: Principal of Mineralogy نوع درس و واحد دروس پیشنیاز: بلورشناسی )هندسی و نوری( پایه  نظری  دروس همنیاز: تخصصی اجباری  عملی  تعداد واحد: 4)1+3( سه واحد نظری و یک واحد عملی تخصصی اختیاری  نظری-عملی  تعداد ساعت: 80 رساله / پایاننامه  نوع آموزش تکمیلی عملی )در صورت نیاز(: سفر علمی  آزمایشگاه سمینار  کارگاه  موارد دیگر: .............. 44 عملی: - مطالعۀ کانیهای مهم سیلیکاته و غیرسیلیکاته در نمونۀ دستی، آزمایشگاه و مقاطع نازک میکروسکپی. - یادگیری روش تهیه مقاطع نازک میکروسکپی از کانیها در کارگاه

آشنایی دانشجویان با سرفصل های مصوب

دانشجو در پایان ترم با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی انواع مهم کانیهای سیلیکاته و غیرسیلیکاته آشنا شده و توانایی تشخیص انواع مهم کانیها را در نمونه دستی و در زیر میکروسکپ کسب نماید

سنگ شناسی آذرین

امتحان میان ترم- کار دانشجویی- امتحان پایان ترم و در نظر گرفتن حضور مرتب در جلسات کلاسی است.

تدریس نظری همراه با استفاده از پاورپوینت وفیلم های آموزشی در ارتباط است.

این درس در 16 جلسه نظری هر هفته 2 ساعت برگزار می شود.

چ) فهرست منابع پیشنهادی:
-1پورکاسب، ه.، ،1387آتشفشان شناسی، انتشارات دانشگاه شهید چمران، 572صفحه.
-2درویش زاده، ع، ،1383آتشفشانها و رخساره های آتشفشانی، انتشارات دانشگاه تهران، 587صفحه.
-3قربانی، م،. ،1383مبانی آتشفشان شناسی با نگرشی بر آتشفشان های ایران، انتشارات آرین زمین، 384صفحه.
4- Durisin, D., 2007, Volcano Deformation, Springer.
5- Parfitt, 2008, Fundmentals of physical volcanology.
6- Sigurdsson, H., Houghton, B., McNutt, S., Rymer, H., Stix, J., 2015, The Encyclopedia of
Volcanoes, 2nd Edition. eBook ISBN: 9780123859396. Hardcover ISBN: 9780123859389,
Imprint: Academic Press, 1456 p.
7- Volcano: A Visual Guide Donna O'Meara, Firefly Books, Aban 24, 2008 - Nature - 288 p
 

در هر جلسه در ارتباط با مطالب از پیش تهیه شده بر حسب سرفصل ارائه میشود.

کلیات: تعریف سامانه آتشفشانی و مشخصات آن، ریشه آتشفشانها، منابع دمای داخل زمین )عنا صر رادیواکتیو با طول عمر زیاد و طول عمرکوتاه، دمای چ سبندگی، دمای نا شی از تشکیل پوسته زمین، انرژی جزر و مدی، تغییرات تولید دما در طول زمان زمینشنا سی(، علل افزایش دما به طور موضعی )تجمع مواد رادیواکتیو، جریانهای گرمایی و حرکت کنوکسیونی، عمل آتشفشانها، دگرگونی و تجدید تبلور(. دینامیک صعود ماگما و سازوکار فوران آتشفشانی: فرایند شناوری، انبساط حجمی ناشی از ذوب، حفرهای شدن، فشارهای تکتونیکی، صعود دیاپیری، سازوکار فوران. رده بندی انواع فورانهای آتشفشانی: اجزای ستون فوران، ردهبندی انواع فورانها و ویژگیهای آنها )هاوایی، استرومبولی، ولکانو، سابپلینیین یا وزووین، پلینیین، اولتراپلینیین، پله، فورانهای آبدار نوع سورتسی، فراتوپلینیین، زیردریاچهای و زیریخچالی( و توصیف حداقل چند فوران معروف تاریخی نظیر وزو )79 بعد از میالد(، کراکاتوآ )1983(، پله )1909(، سنت هلن )1980(. گازهای آتشفشانی: انواع، مشخصات، تقسیمبندی و فعالیت گازها، چشمههای آب گرم، چشمههای معدنی، ژیزرها جریان گدازه: اندازه و شکل جریانهای گدازه، عوامل مؤثر بر مورفولوژی گدازهها، گدازههای بازالتی )گدازههای پاهوهو و AA، بازالتهای جلگهای(، گدازههای آندزیتی، گدازههای داسیتی و ریولیتی )انواع اکستروزیونها و دمها( نهشتههای آتشفشانی: مواد ناپیوسته )خاکستر، الپیلی، بمب و بلوک(، مواد پیوسته )توف، الپیلی استون، برش، آگلومرا(، نهشتههای ریزشی، جریانی و موجی، الهارها و گلهای آتشفشانی، انواع و نحوه تشکیل پیروکالستیکها آتشفشانی و زمینساخت ورقهای: پراکندگی آتشفشانها در سطح زمین، آتشفشانهای دور اقیانوس آرام )حلقه آتش(، آتشفشانهای میان اقیانوس اطلس، آتشفشانهای ریفتهای قارهای )ریفت شرق آفریقا(، آتشفشانهای منفرد میان ورقههای اقیانوسی و قارهای، ویژگیهای آتشفشانهای حاشیههای مخرب، حاشیههای سازنده، ریفتهای قارهای و آتشفشانهای میان ورقهای )نقاط داغ و پلومهای گوشتهای(، آتشفشان و زلزله. عنوان درس به فارسی: آتشفشان شناسی عنوان درس به انگلیسی: Volcanology نوع درس و واحد دروس پیشنیاز: سنگ شناسی آذرین پایه  نظری  دروس همنیاز: تخصصی اجباری  عملی  تعداد واحد: 2 تخصصی اختیاری  نظری-عملی  تعداد ساعت: 32 رساله / پایاننامه  نوع آموزش تکمیلی عملی )در صورت نیاز(: سفر علمی  آزمایشگاه  سمینار  کارگاه  موارد دیگر: .............. 109 انواع خطرات آتشفشانی: پیشبینی، پایش فعالیت و ارزیابی میزان خطر آتشفشان، خطر جریانهای گدازه، مواد آذرآواری، گازهای سمی، آتشفشانها و زمین شناسی زیست محیطی آتشفشانها، منابع زمین گرمایی و منابع اقتصدی. آتشفشانهای پلیوکواترنری ایران: دماوند، سهند، سبالن، تفتان و بزمان، شهر بابک و جنوب کرمان، جنوب قوچان

هدف از طرح درس آشنایی دانشجویان با یکی از پدیده های طبیعی است که می تواند راه کارهای مناسبی را برای استفاده  ارائه نموده و همچنین  برای پیشگیری از خطرات آن مفید باشد. همچنین آشنایی با این پدیده در این درس می تواند در یادگیری سایر دروس زمین شناسی مانند سنگ شناسی آذرین و پترولوژی کمک موثری داشته باشد.

سامانه اطلاعات جغرافیایی - سنجش از دور زمین شناختی- زمین شناسی ایران

امتحان کتبی و شفاهی- امتحان آزمایشگاهی در پایان ترم- انجام تکلیف تهیه گزارش و نقشه توسط هر کدام از دانشجویان

به صورت صحرایی و آزمایشگاهی

پنجشنبه ها و جمعه های هر هفته به صورت مراجعات میدانی و صحرایی جهت آموزش تهیه نقشه و گزارش زمین شناسی از محدوده تعیین شده.

1 اسفندیاری، ب،. ،1366 ترجمه، زمین شناسی روی زمین، انتشارات دانشگاه تهران، 471 صفحه. .2 قائمی، ف. رحیمی، ب. زراعتکار، ک،. ،1395 ترجمه، روش های صحرایی زمین شناسی، انتشارات دانشگاه فردوسی، شماره .651 .3 جلیلیان،ع.ح،. ،1392 مبانی زمینشناسی صحرایی، انتشارات دانشگاه پیام نور، 164 صفحه. 4. Berkman, D.A., 2001, Field Geologists’ Manual. The Australian Institute of Mining and Metatallurgy. 403p. 5. Coe, A.L. 2010, Geological Field Techniques. Wiley-Blackwell. 337pp. 6. Crouch, R.A. 2008, Basics of Field Geology. 31pp. 7. Lisle, R. J., Brabham, P. J., Barnes, J. W., 2011, Basic Geological Mapping, Wiley-Blackwell, 5ed, 196p.

کلیات: آشنایی با اهداف و مراحل انجام یک پژوهش زمین شناسی آشنایی برنامه ریزی کار در صحرا: انتخاب محل مطالعه، تهیه اطالعات پژوهشهای انجام شده قبلی )شامل نقشهها، گزارشها، کتب و مقاالت(، تهیه لوازم مورد نیاز کار و اسقرار در صحرا، تهیه نقشه مقدماتی )فتوژئولوژی عکسهای هوایی، تصاویرماهوارهای(، انتخاب محل استقرار صحرایی، انتخاب مسیرهای پیمایش، برنامه ریزی زمانی مسیرهای پیمایش و برداشتهای صحرایی، بازدید مقدماتی. لوازم ا صلی کار در صحرا و نحوه کار با آنها: عک سهای هوائی یا ت صاویر ماهوارهای با مقیاس موردنظر، نق شههای توپوگرافی با مقیاس موردنظر، کمپاس- لنزدستی- ارتفاع سنج- –GPS استریوسکوپ جیبی- دفترچه یادداشت صحرائی- چکش- متر و سایر لوازم ضروری و تجهیزات ایمنی کار صحرایی. روشهای اساسی کار در صحرا: توجیه تصاویر ماهواره ای و نقشه با طبیعت، نحوه تعیین موقعیت ایستگاه خود بر روی نقشه، نحوه پیمایش با قطب نما و GPS، نحوه پیمایش، نحوه نمونهبرداری از سنگها و برشهای چینه شناسی )نحوه نمونهبرداری سیستماتیک از گروه های مختلف سنگی، طرز نمونهبرداری از سنگ های سخت و رسوبات نرم، نمونه های معدنی و کانسارهای مختلف، نحوه نمونهبرداری از فسیل ها و چگونگی حفاظت و حمل آنها(، نحوه نگارش برداشتها )نحوه ثبت خصوصیات و نامگذاری انواع سنگ ها و رسوبات در صحرا، نحوه شمارهگذاری نمونههای سنگی، معدنی و فسیلی(، نحوه اندازهگیری عوارض ساختاری، تهیه مقاطع زمین شناسی، تهیه ستون چینه شناسی )تعریف برش چینهنگاری، انتخاب محل برش، اندازهگیری ضخامت واقعی الیهها، طرز شناسایی و تفکیک واحدهای سنگ چینه نگاری در صحرا، نحوه تشخیص مرز بین واحدهای سنگ چینه نگاری و ثبت آنها، نحوه برداشت و ترسیم پروفیل های نمادین و واقعی(. مطالعات زمین شنا سی منطقه: مطالعات صحرایی سنگهای ر سوبی، سنگهای آذرین، سنگهای دگرگونی، ساختارهای تکتونیکی، زمین شناسی اقتصادی، زمین شناسی کواترنر. عنوان درس به فارسی: زمین شناسی صحرایی عنوان درس به انگلیسی: Field Geology نوع درس و واحد دروس پیشنیاز: سامانه اطالعات جغرافیایی، سنجش از دور زمین شناختی، زمین شناسی ایران پایه  نظری  دروس همنیاز: تخصصی اجباری  عملی  تعداد واحد: 4 این درس به طور کامل به شکل عملی- صحرایی انجام می شود تخصصی اختیاری  نظری-عملی  تعداد ساعت: 192 رساله / پایاننامه  نوع آموزش تکمیلی عملی )در صورت نیاز(: سفر علمی  آزمایشگاه  سمینار  کارگاه  موارد دیگر: .............. 105 آشنائی با بخش های مختلف یک نقشه زمین شناسی: واحدهای سنگی، فسیلی، سنگ چینه ای – نشانه های زمین شناسی، ریخت شناسی ، جغرافیائی،آب نگاری و غیره – نوشته های حرفی – نشانه های ساختاری، واحدهای سنگی و چینه شناسی – راهنمای نقشه – برش های زمین شناسی نقشه راهنما- گزارش حاشیه نقشه –تکنیک های ترسیم و رنگ آمیزی تهیه نق شه زمین شنا سی نهایی با ا ستفاده از عکسهای هوایی و ت صاویر ماهوارهای GIS: به کار گیری نقش ههای پایه، عکسهای هوایی و ماهوارهای به ویژه با نرم افزارهای کار در محیط GIS برای تهیه و ترسیم نقشههای متوسط و بزرگ مقیاس. تهیه گزارش نهایی: انواع گزار شات روزانه پی شرفت کار ، حا شیه نق شه، پایانی، آ شنایی با بخش های مختلف یک گزارش زمین شنا سی- تهیه گزارش نهایی نقشه زمین شناسی. ت( راهبردهای تدریس و یادگیری متناسب با محتوا و هدف: به جز جلس ات توجیهی اولیه، تمامی مراحل انجام این درس تماماً در ص حرا انجام میش ود و برای اجرای آن به دانش کار با نرم افزارهای پردازش اطالعات و داده های ماهواره ای و حداقل یک ماه کار ص حرایی در یک منطقه دارای رخنمونهای س نگی )آذرین، رس وبی، دگرگونی( مناسب دورانهای مختلف زمینشناسی نیاز است. ث( راهبردهای ارزشیابی )پیشنهادی(: فعالیتهای کالسی در طول نیمسال ... درصد آزمون پایان نیمسال ... درصد ج( ملزومات، تجهیزات و امکانات مورد نیاز برای ارائه:

آشنایی دانشجویان با سر فصل های مصوب در دوره کارشناسی- نهایتا ایجاد توان انجام یک پروژه صحرای زمین شناسی با توجه به اصول استاندارد.

چینه شناسی - زمین شناسی ساختاری 1 - سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

امتحان کتبی پایان ترم - امتحان کتبی میان ترم - آمتحان کتبی آزمایشگاهی

استفاده از پاورپوینت و انجام تمرینات آزمایشگاهی

-1 امینی، ج،. ،1395 پردازش کامپیوتری تصاویر سنجش از دور. انتشارات دانشگاه تهران. -2 پیراسته، س،. ،1390 سنجش از دور در مطالعات منابع زمین. انتشارات شهیدی. -3 زبیری، م،. مجد، ع،. ،1392 آشنایی با فن سنجش از دور و کاربرد در منابع طبیعی. انتشارات، دانشگاه تهران -4 علوی پناه، ک،. ،1394 اصول سنجش از دور نوین و تفسیر تصاویر ماهواره ای و عکسهای هوایی. انتشارات دانشگاه تهران. -5 مر، ف،. و تنگستانی، م،. ،1382 )ترجمه(، سنجش از دور و سیستم اطالعات جغرافیایی، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی. -6 مقتدری، ا،. ،1396 سنجش از دور در زمین شناسی. انتشارات پرسش. -7 وامقی، ا،. ،1390 کاربرد عکس های هوایی در زمین شناسی تهیه نقشه، انتشارات دانشگاه تهران

پیشگفتار: مفهوم سنجش از دور بطور عام و سنجش از دور زمین شناختی، تاریخچه عکسهای هوایی و دادههای ماهوارهای در سنجش از دور، وضعیت کنونی و جایگاه سنجش از دور، یکاها و اصطالح شناسی در سنجش از دور. آشنایی با عناصر دورسنجی: منابع و انواع انرژی الکترومغناطیسی مورد استفاده در سنجش از دور )خورشید-طیف الکترومغناطیسی(، برهمکنش امواج الکترومغناطیس با جو )پنجره اتمسفری(، برهمکنش امواج الکترومغناطیس با زمین )بازتاب-پراکنش-جذب طیفی متفاوت آب، خاک، گیاه در مقابل تابش امواج الکترومغناطیس و گس یلش گرمایی اجس ام مختلف روی زمین(، انواع س نجندهها )مبدلهای امواج الکترومغناطیس به سیگنال( و سکوها )زمینی، هوایی، فضایی(، ارسال دادهها، پردازش و در نهایت کاربرد آنها. سنجندههای فعال و غیر فعال و برر سی قدرت تفکیک مکانی، تفکیک پرتو سنجی، تفکیک طیفی و تفکیک زمانی آنها به منظور کاربرد آنها در زمینههای مختلف زمینشناسی. انواع ت صویربرداری زمینی با اس تفاده از تریلی کش نده، هوایی با اس تفاده از هواپیما و هلیکوپتر )عکاس ی – دوربین های ویدئویی – سیستمهای اسکن کننده چند طیفی – سیستمهای اسکن کنندۀ خطی – سیستمهای رادار هوایی( و فضایی با استفاده از ماهواره، شاتل فضایی، ایستگاه فضایی )ماهواره های منابع زمینی – ماهواره های منابع زمینی سرنشین دار – ماهواره های منابع زمینی بدون سرنشین – ماهواره های هواشناسی – ماهواره های نظامی(. Terra-ASTER, Landsat, Spot, NOAA, ERS, IRS, Quickbird, Radarsat, IKONOS, ( ماهوارهها انواع با آشنایی METEOSAT )از نظر آرش یو اطالعاتی، طیف بازتابی مورد اس تفاده، نوع س نجنده، قدرتهای تفکیکی مختلف، س ریهای فعال این ماهوارهها و اهداف کاربردی آنها مانند منابع زمینی )کشاورزی، آبشناسی، زمینشناسی(، هواشناسی، تجاری، نظامی و جاسوس

پردازش تصوواویر با اسووتفاده از نزم افزارهایی چون ENVI، Mapper ER و GMTSAR، ایجاد الیههای اطالعاتی مختلف از ت صاویر پردازش شده، نق شههای زمین شنا سی، دادههای ژئو شیمی و غیره در سی ستم اطالعات جغرافیایی و در نهایت تجزیه و تحلیل و مدلسازی کاربردها: در زمینه مطالعات آب شنا سی )اقیانوسها، رودخانه ها، دریاچه ها، یخ(، هوا شنا سی )اتم سفر، تودههای پر ف شار و کم ف شار(، پو شش گیاهی )بیایانها، جنگلها، ک شاورزی(، زمین شنا سی ساختمانی ) ساختارهای خطی مثل درز و گ سل(، نق شههای زمین شنا سی )تفکیک واحدهای س نگی و دگرس انیها(، زمینش ناس ی زیس ت محیطی )آلودگیهای منابع آب، آلودگی معادن، بیماریهای گیاه(، زمینشناسی مهندسی )مخاطرات زمین(، اکتشاف منابع معدنی و نفتی، نظامی، مسکونی، صنعتی و غیره. عملی آشنایی با انواع دادهها در سنجش از دور و توانایی در انتخاب دادههای مناسب )نکات فنی همانند بررسی قدرت تفکیکهای مختلف تصاویر، عرض برداشت و قیمت هر کیلومتر مربع از آن تصاویر به منظور بررسی صرفه اقتصادی پروژه( بر اساس هدف مورد نظر. پردازش دادههای ماهوارهای با استفاده از نرم افزارهای مناسب )GMTSAR ,ENVI ,Mapper ER )و ایجاد الیههای اطالعاتی مختلف در سیستم اطالعات جغرافیایی )GIS )به منظور کاربرد در حوزههای مختلف علوم زمین: - استفاده از دادههای سنجش از دور در تفکیک واحدهای سنگی و تهیه نقشههای زمینشناسی - استفاده از دادههای سنجش از دور در تشخیص ساختهای خطی - استفاده از دادههای سنجش از دور در تشخیص مواد معدنی و حوزههای نفتی - استفاده از دادههای سنجش از دور در آب شناسی - استفاده از دادههای سنجش از دور در زمینشناسی مهندسی - استفاده از دادههای سنجش از دور در تشخیص آلودگی آب، گیاه و معادن - استفاده از دادههای سنجش از دور در تهیه نقشههای پوشش گیاهی

آشنایی با نحوه استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و کاربرد آن در زمین شناسی.

ندارد

امتحان میان ترم - کار دانشجویی- امتحان کتبی آزمایشگاهی و کتبی پایان ترم

تدریس نظری و استفاده از پاورپوینت و تمرین های آزمایشگاهی

در طول ترم 16 جلسه نظری همراه با امتحان میان ترم برگزار می شود. ضمنا هر هفته 2 ساعت عملی نیز در آزمایشگاه سنگ شناسی برای شناسائی سنگ ها و مطالعات میکروسکوپی برگزار میگردد.

جلسات نظری این درس طبق سرفصل های مصوب همراه با مطالب ضروری و تکمیلی بخ شرح زیر در شانزده جلسه برگزار می شود:

جلسه اول: تعاریف- مقدمه و هدف درس- ماگما - ویژگی های فیزیکی و شیمیائی ماگما- وزن مخصوص- ویسکوزیته- انواع ماگماها

جلسه دوم: منشا ماگماها- عمق و تاثیر فشار در ایجاد ماگما- منابع حرارتی لازم برای ذوب  و تشکیل ماگما- ساختمان داخلی زمین-

حلسه سوم: سنگ های آذرین- طبقه بندی سنگ های اذرین درونی و بیرونی- متدها و روش های مختلف طبقه بندی- بافت و ساخت سنگ ها

جلسه چهارم: کانی های سیلیکاته و انواع آنها- طبقه بندی بر اساس بافت- انواع بافت های سنگ های اذرین- طبقه بندی بر اساس نرکیب شیمیائی و درصد کانی های اصلی تشکیل دهنده سنگ ها- طبقه بندی اشترکایزن-

جلسه پنجم: سری های ماگمائی- تعریف سری ماگمائی- سری تولئیتی - سری کالک آلکالن- سری آلکالن- سری شوشونیتی- سری های اشباع از سیلیس- سری تحت اشباع از سیلیس - سنگ های اسیدی و بازیک و حدواسط بر اساس درصد سیلیس

جلسه ششم: برونزدهای صحرائی سنگ های آذرین درونی و بیرونی- نحوه شناسائی آنها- نحوه نمونه برداری از سنگ های آذرین- توده های اذرین درونی بر اساس مورفولوژی -

جلسه هفتم: باتولیت ها- استوک ها- لاکولیت و لوپولیت- دایک ها- سنگ های اذرین بیرونی و ویژگی های رخساره ای آنها- شکل شناسی و طبقه بندی سنگ های آتشفشانی بر اساس بافت و کانی شناسی

جلسه هشتم: فرایندهای ماگمائی- تبلور و کریستالیزاسیون- فرایند تفریق بلورین بر اساس قانون باون- سری های پیوسته و ناپیوسته در تبلور- ترتیب تبلور در ماگماهای غنی از سیلیس-

جلسه نهم: ترتیب تبلور در تفریق بلوری در ماگماهای فقیر از سیلیس - سری های آگپائیتی- بافت های جدایشی و علل تشکیل آن- مطالبی در خصوص سیستم های سیلیکاتی دو تائی و سه تائی

جلسه دهم: مکانیسم های مختلف در تفریق بلورین- تفریق در اثر انتشار - اثر سورت- تفریق به علت عدم اختلاط- تفریق ثقلی- تزریق ماگما در محیط های مختلف- آشیانه های ماگمائی و روند تفریق در آنها-

جلسه یازدهم: نطفه بندی بلورها و عوامل موثر در این فرایند- بررسی مکانیسم های ذوب در اعماق و گوشته- اهمیت پتروژنتیکی استنوسفر- فوران های آتشفشانی در ریفتها و اهمیت گدازه های تحت اشباع عمقی به علت زینولیت های در بر گیرنده گوشته ای

جلسه سیزدهم: فرایند اختلاط ماگمائی و روش های مختلف آلایش- هضم زینولیت ها- هضم سنگ دیواره و سنگ های مسیر صعود ماگماها- اختلاط دو نوع ماگمای مختلف - امکان تشکیل ماگماهای حدواسط از ترکیب دو نوع ماگما

جلسه چهاردهم: علائم آلایش و نحوه تشخیص صحرایی و آزمایشگاهی آن- بررسی دیاگرام های مخنتلف مورد استفاده در طبقه بندی کانی شناسی و سنگگ شناسی و شیمیائی- دیاگرام های هارکر و موارد استفاده از آنها- دیاگرام AFM در طبقه بندی سری های ماگمائی

جلسه پانزدهم:پیروکلاستیک ها و فرایندهای رسوبی - فرسایش سنگ ها و کانه زائی در سیلیکات ها- نقش عناصر کمیاب در تعیین ماهیت ماگماها- رفتار عناصر کمیاب مختلف در ماگماها و منشا آنها- عناصر سازگار و ناسازگار

جلسه شانزدهم: برگزاری امتحان کتبی پایان ترم- امتحان آزمایشگاهی

آشنایی دانشجویان با سرفصل های مصوب و هدف این درس در مطالعات پترولوژیکی

ندارد

امتحان کتبی پایان ترم

به صورت نظری و استفاده از پاورپوینت و فیلم های آموزشی

روز های دوشنبه هر هفته در طول ترم تا 16 جلسه درسی به صورت نظری به همراه ارائه برخی از فیلم های آموزشی ارائه می شود.

جلسات نظری این درس در 16 جلسه به شرح زیر ارائه می شود:

جلسه اول: تعاریف- تاریخچه آتشفشان های مهم - اهمیت مطالعه آتشفشان ها- کمربندهای آتشفشانی دنیا- ارتباط آتشفشان با زلزله-

جلسه دوم: ماگمای سازنده آتشفشان ها- حرارت مورد نیاز در تولید ماگما- طبقه بندی آتش فشان ها بر اساس الگوهای فوران- ساختمان  دستگاه آتشفشان -

جلسه سوم: رده بندی انواع آتشفشان ها: استرومبولی- هاوائی- پلینی و التراپلینی- ولکانو و پله) - فوران های دریائی کم عمق- عمیق فوران های جزیره ساز- فوران های زیر یخچالی و محصولات آنها

جلسه چهارم: مواد آتشفشانی - مواد جامد- مایع و گاز- نهشته های آذر آواری به هم پیوسته- نهشته های منفصل و تفراها- طبقه بندی مواد و نام گذاری مواد جامد پیوسته و منفصل -

جلسه پنجم: رده بندی فوران ها: رده بندی ریتمن- والکر- لاکروا - شاخص انفجاری و ضریب انفجاری در آتش فشان ها- انواع رخساره ای مواد پیروکلاستیکی پیئسته و منفصل

جلسه ششم: انواع فوران های هوائی: استرمبولی - هاوائی- پلینی و التراپلینی- پله - فوران های دریایی - فوران های جزیره ساز- فوراان سورتسی- فوران های زیر یخچالی

جلسه هفتم: سری های ماگمائی- سری تولئیتی- سری کالک آلکالن- سری آلکالن- سری شوشونیتی - علت ایجاد سری ها و محل آنها- نمودارهای مورد استفاده در مطالعه سری ها

جلسه هشتم: آتش فشان ها و زمین ساخت- اتش فشانه ای حاشیه فعال قاره- آتشفشان های جزائر قوسی - آتش فشان های پشت قوس- آتش های پشته ای میان اقیانوسی- اتش فشان های میان صفحات اقیانوسی و قاره ای

جلسه نهم: کنترل آتش فشان های فعال- تعاریف و اهداف- نحوه مراقبت و مانیتورینگ اتش فشان ها- تغییرات گرانشی- تغییرات میدان های مغناطیس و الکتریکی این مناطق-

جلسه دهم: تغییرات حرارتی - تغییرات دمای دودخان ها- نغییرات حرارت چشمه های داغ- دگرشکلی های سطح زمین- زمین لرزه ها- سنجش از دور- بررسی شیمی گازها- ایجاد بانک اطلاعاتی از فعالیت آتش فشان

جلسه یازدهم: خطرهای آتشفشانی و راه ای پیشگیری- انواع خطرها: جریانات مواد پیروکلاستیکی و لاهار و روانه ای گل- روانه ای مواد مذاب- بهمن های سوزان و ابرهای سوزان- سونامی- زمین لرزه- گازهای سمی- تغییرات آب و هوائی

جلسه دوازدهم: تهیه نقشه های خطر و پیشگویی خطرات- بررسی آتشفشان های ایران - کمربندهای آتشفشان مهم در ایران

جلسه سیزدهم: تقسیم بندی آتش فشان های ایران بر اساس سن و مواد آتشفشانی و موقعیت جغرافیائی - دوره های زمین شناسی مهم فعالیت اتش فشان ها در ایران- آتش فشان های خاموش جوان - دوره شدید فعالیت آتشفشانی ائوسن

جلسه چهاردهم: بررسی ارتباط آتشفشان های ایران با زمین ساخت صفحه ای و ریفت ها- کمربند آتش فشانی ارومیه- دختر کمربند آتش فشانی البرز

جلسه پانزدهم:اتش فشان های پلیو- کواترنر در ایران- آتش فشان های نقطه ای مهم در ایران مانند سهند - سبلان - تفتان- بزمان- دماوند

جلسه شانزدهم: برگزاری امتحان کتبی

مطالعه سرفصل های مصوب و مورد نیاز دانشجویان