برنامه درسی

لیست برنامه های درسی

عنوان آشنایی با تاریخ زبانها و خطوط در ایران
مقطع تحصیلی کارشناسی
مکان برگزاری دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی، گروه تاریخ
تعداد واحد ۲
پیش نیاز درس

ندارد

نحوه ارزیابی

فعالیت کلاسی و آزمون پایان ترم

روش تدریس

معرفی خطوط و زبانها؛ فراگیری خط میخی فارسی باستان؛ آشنایی با سایر خطوط و زبان های ایران باستان از قدیمی ترین آثار تا اسلام.

زمان بندی و نحوه ارائه درس

جلسۀ 1) معرفی اجمالی  طرح درس شامل معرفی زبانهای ایرانی، غیر ایرانی، و زبانهای رایج در ایران؛ خطوطی که در ایران استعمال می شده از آغاز تا امروز؛

جلسات بعدی شامل: معرفی زبانهای ایرانی در دورۀ باستان و میانه و نو؛ زبان و خط اوستایی؛ قرائت چند کتیبه به زبان فارسی باستان و خط میخی فارسی باستان؛ زبانها و خوط ایرانی میانۀ شرقی؛ زبانها و خطوط ایرانی میانۀ غربی؛ کتیبه های مهم؛ معرفی اجمالی خط و زبان در دورۀ نو

منابع

راهنمای زبان فارسی باستان؛ چنگیز مولایی

تاریخ مختصر زبان فارسی؛ محسن ابوالقاسمی

سرگذشت زبان فارسی؛محسن ابوالقاسمی

خطوط و نظامهای نوشتاری در ایران باستان؛ مجید طامه

  • Old Persian:        Kent
  • Old Persian:      Michiel de Vaan & Alexander Lubotsky
  • The Bisitun Inscriptions of Darius the Grate, Old Persian Text:                   R, Schmitt
  • An Introduction to Old Persian:        Prods Oktor Skjærvø
فایل پیوست اول آشنایی با تاریخ زبانها و خطوط ایران.pdf
طرح درس

جلسه 1) معرفی زبانهای غیر ایرانی، ایرانی و رایج در ایران و منظور از اصطلاحات مذکور؛ خط چیست و منظور از خط و نظام نوشتار چیست؛ معرفی اجمالی دوره های سه گانۀ تاریخ تحول و تطور زبانهای ایرانی از قدیمی ترین آثار تا حال؛ جدول زبانهای ایرانی؛ معرفی کتاب تاریخ مختصر زبان فارسی و سرگذشت زبان فارسی از محسن ابوالقاسمی.

جلسۀ 2) معرفی سه زبان مهم از گروه زبانهای غیر ایرانی، شامل: زبانهای اورارتویی، کاسی، و زبان عیلامی

جلسه 3) معرفی زبان اوستایی و معرفی اجمالی خط اوستایی (خط اوستایی، در جلسات آخر و بعد از خط پهلوی کتابی توضیح داده خواهد شد). کعرفی بخشهای مختلف اوستا؛ محتوای اوستا و بخشهای مختلف آن؛ تفاوت متون گاهانی و متون غیر گاهانی (اوستای متقدم و متأخر). وزن گاهان، بحث دربارۀ وزن یشتها؛ مشاهدۀ کل اوستا بر اساس تصحیح گلدنر.

جلسۀ 4) معرفی خط و زبان فارسی باستان؛ اهمیت کتیبه های فارسی باستان، دستگاه خط فارسی باستان، تاریخ و توضیح مقولۀ رمزگشایی؛ اهمیت رمزگشایی؛ آشنایی با اصطلاحات حرفنویسی و واجنویسی؛ معرفی کتاب راهنمای زبان فارسی باستان از چنگیز مولایی.

جلسۀ 5) آموزش خط میخی فارسی باستان؛ خواندن یک یا دو متن؛ آشنایی مختصر با نظام آوایی و دستوری (آشنایی ابتدایی).

جلسۀ 6) قرائت کتیبه های آرامگاهی داریوش بزرگ DNa و DNb و نیز قرائت کتیبۀ ساخت کاخ شوش DSf

جلسۀ 7) قرائت کتیبۀ خشایارشا XPh و چند کتیبۀ کوچک دیگر از شاهان متأخر هخامنشی

جلسۀ 8) خطوط و زبانهای ایرانی میانۀ شرقی

جلسات 9 - 14) معرفی زبانهای ایرانی میانۀ غربی؛ خط و زبان پهلوی اشکانی؛ قرائت لااقل دو کتیبه به زبان پهلوی اشکانی؛ زبان فارسی میانه؛ خط پهلوی کتیبهای و پهلوی کتابی؛ قرائت لااقل دو کتیبه به زبان پهلوی ساسانی (فارسی میانه)؛ قرائت یک متن به خط پهلوی کتابی، زند؛ پازند؛ معرفی کامل خط اوستایی

جلسۀ 15) معرفی خط موسوم به مانوی؛ قرائت یک متن به زبان پهلوی اشکانی مانوی و یک متن به زبان فارسی میانآ مانوی؛ اهمیت متون مانوی از منظر خط و زبان

جلسۀ 16) معرفی کوتاه و مختصر از زبانهای دورۀ نو؛ پیشینۀ خط فارسی؛ جمع بندی مباحث قبلی

 

هدف از طرح درس

آشنایی دانشجویان با خطوط و زبانهای ایران پیش از اسلام، اعم از آثار عیلامیان و اورارتوها تا فارسی باستان و اوستایی؛ فراگیری خط فارسی باستان؛ آشنایی با دیگر خوط و نظامهای نوشتاری تا دورۀ اسلامی.

عنوان زبان تخصصی ۱
مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد
مکان برگزاری دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی؛ گروه تاریخ
تعداد واحد ۲
پیش نیاز درس

ندارد

نحوه ارزیابی

فعالیت مستمر و آزمون پایان ترم شامل متن خوانده و متن ناخوانده

روش تدریس

قرائت و تحلیل بخشی از متن؛ پرسش و رفع ابهام از جملات. ترجمۀ استوار و ساده، به طوری که بتوان در یک کار علمی همچون  پایان نامه بدان ارجاع داد و استناد کرد.

زمان بندی و نحوه ارائه درس

جلسۀ 1) طرح درس و معرفی منبع درسی و شیوۀ کار؛ قرائت و ترجمۀ بخش از متن منتخب

جلسات 2 تا 8) قرائت، ترجمه، پرسش و پاسخ

جلسۀ 9 و 10) مرور درسهای پیشین همراه با قرائت و ترجمۀ دانشجویان

جلسات 11 تا پایان) قرائت و ترجمه و پرسش و پاسخ

منابع

یک متن از دانشنامۀ ایرانیکا دربارۀ تاریخ تشیع (ترجیحاً از حامد الگار)

فایل پیوست اول زبان تخصصی ارشد تاریخ.pdf
طرح درس

جلسۀ 1) طرح درس و معرفی منبع درسی و شیوۀ کار؛ قرائت و ترجمۀ بخش از متن منتخب

جلسات 2 تا 8) قرائت، ترجمه، پرسش و پاسخ

جلسۀ 9 و 10) مرور درسهای پیشین همراه با قرائت و ترجمۀ دانشجویان

جلسات 11 تا پایان) قرائت و ترجمه و پرسش و پاسخ

هدف از طرح درس

توانایی دانشجو در فهم و ترجمۀ صحیح متن به طوری که بتواند از منابع زبان انگلیسی در تحقیقات خود استفاده کند و پیام نویسنده را با زبان درست منتقل نماید. ترجمۀ تحت اللفظ و درک مطلب، کافی نیست؛ انتظار می رود که دانشجویان بتوانند متن ترجمۀ خود را در یک اثر علمی به کار ببرند.

عنوان متون غیر اساطیری فارسی میانۀ مانوی
مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد
زمان برگزاری شنبه ساعت 8-10
مکان برگزاری دانشکدۀ ادبیات
تعداد واحد ۲
پیش نیاز درس

ندارد

نحوه ارزیابی

آمادگی در کلاس؛ ارائۀ یکی از مقولات مرتبط با مانویت؛ آزمون پایان ترم

روش تدریس

معرفی دست‌نوشته‌های مانوی؛ قرائت و ترجمۀ متون؛ مباحث آواشناسی و تحولات تاریخی؛ مباحث ریشه‌شناسی؛ بحث و بررسی و پرسش و پاسخ

زمان بندی و نحوه ارائه درس

 جلسۀ اول: معرفی دست‌نوشته‌های مانوی و کلیات؛ باقی جلسات: قرائت و ترجمه؛ پرسش و پاسخ؛ بحث و بررسی مسائل زبانی و فرهنگی و تاریخی

منابع

Boyce, M. (1975), A Reader in Manichaean Middle Persian and Parthian (Acta Iranica 9), Téhéran-Liège: Bibliothèque Pahlavi.

Boyce, M. (1977), A Word-list of Manichaean Middle Persian and Parthian, (Acta Iranica 9a), Téhéran-Liège: Bibliothèque Pahlavi

میرفخرایی، مهشید (1383)، فرشتۀ روشنی: مانی و آموزه‌های او، تهران: ققنوس.

فایل پیوست اول Acta Iranica 9-full.pdf
فایل پیوست دوم A list of Middle-Persian and Parthian words. HENNING.pdf
فایل پیوست سوم Manicheism_II_Texts.pdf
طرح درس

الف. جلسۀ 1: معرفی دست‌نوشته‌های مانوی به زبان ایرانی میانۀ غربی؛ تاریخچۀ اکتشافات متون مانوی در شرق و غرب؛ اهمیت نوشته‌های مانویان از منظر تاریخی و زبانی و فرهنگی

ب. جلسۀ 2: نحوۀ استفاده از منبع درسی (بویس؛ اکتا ایرانیکا 9 جلد اول و جلد دوم) و تهیۀ آن؛ قرائت دستنوشتۀ a و ترجمه؛ توضیح شیوۀ کار کلاسی در ادامۀ جلسات درس

ج. جلسۀ 3: قرائت متن توسط استاد و نیز دانشجو؛ ترجمۀ پیشنهادی؛ معرفی منابع ریشه‌شناسی؛ تحولات تاریخی آوایی در دستگاه آوایی زبان فارسی میانه (مصوت‌ها)

د. جلسۀ 4 تا میانۀ نیمسال: قرائت متن توسط دانشجو و رفع اشکال؛ ترجمۀ پیشنهادی؛ صرف فعل؛ شیوۀ کار در ریشه‌شناسی افعال و نحوۀ ارائۀ علمی آن؛ مباحث آواشناسی (در هر جلسه یک یا دو مورد مشهود، بررسی خواهد شد)

هـ . از میانۀ نیمسال تا پایان: قرائت متون و دستنوشته‌های مانویان تا پایان متن w از کتاب درسی؛ تکلیف درسی شامل ارائۀ یکی از مباحث تاریخی و فرهنگی در هر جلسه به مدت 30 دقیقه از طرف دانشجو (ترجیحاً با استفاده از یکی از مقالات دانشنامۀ ایرانیکا مانند: شاپورگان، ایزدستان مانوی، اسطورۀ آفرینش در مانویت، نامهای خاص مانند ادا و مارامو در متن h و مانند آن). ادامۀ مباحث ریشه‌شناسی و آوایی و دستوری با تکیه بر مقولۀ صرف.

هدف از طرح درس

توانایی دانشجو در ترجمۀ متون ساده تاریخی و تعلیمی؛ فراگیری آواشناسی؛ فراگیری دستور زبان فارسی میانه با تکیه بر مقولات صرفی؛ توانایی استفاده از منابع مرتبط با مقولۀ ریشه‌شناسی به صورت مستقل؛ آشنایی با مقولات آیینی و تکوینی دین مانی.

عنوان متون پهلوی اشکانی مانوی
مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد
زمان برگزاری سه شنبه ساعت 10-12
مکان برگزاری دانشکدۀ ادبیات
تعداد واحد ۱
پیش نیاز درس

ندارد

نحوه ارزیابی

شرکت فعال در مباحث کلاس؛ انجام تکالیف درسی؛ آزمون پایان ترم

روش تدریس

معرفی زبان پهلوی اشکانی؛ دست‌نوشته‌های مانوی؛ قرائت و ترجمۀ متون پارتی؛ مباحث آواشناسی و تحولات تاریخی؛ مباحث ریشه‌شناسی؛ بحث و بررسی و پرسش و پاسخ

زمان بندی و نحوه ارائه درس

جلسۀ اول: معرفی زبان پهلوی اشکانی؛ نامهای تاریخی این زبان؛ تاریخچۀ رسمیت یافتن؛ کلیاتی دربارۀ اقوام پرنی و کوچ آنها به سرزمین پارت تا تشکیل دولت اشکانی؛ تداخل زبانی؛ باقی جلسات: قرائت و ترجمه؛ پرسش و پاسخ؛ بحث و بررسی مسائل صرفی و نحوی زبان پارتی

منابع

Boyce, M. (1975), A Reader in Manichaean Middle Persian and Parthian (Acta Iranica 9), Téhéran-Liège: Bibliothèque Pahlavi.

Boyce, M. (1977), A Word-list of Manichaean Middle Persian and Parthian, (Acta Iranica 9a), Téhéran-Liège: Bibliothèque Pahlavi.

Durkin-Meisterernst, D. (2004), Dictionary of Manichaean Middle Persian and Parthian, Turnhout: Brepols.

Klimkeit, H. J. (1993), Gnosis on the Silk Road: Gnostic Texts from Central Asia, San Francisco: Harper

 

ابوالقاسمی، محسن (1381)، مانی به روایت ابن‌الندیم، چ 2، تهران: طهوری.

بهار، مهرداد و ابوالقاسم اسماعیل‌پور (1394)، ادبیات مانوی، تهران: کارنامه.

رضایی‌باغبیدی، حسن (1388)، راهنمای زبان پارتی، تهران: ققنوس.

میرفخرایی، مهشید (1383)، فرشتۀ روشنی: مانی و آموزه‌های او، تهران: ققنوس.

فایل پیوست اول Mani-Ency.pdf
فایل پیوست دوم وزن شعر پارتی-ژیلبر لازار.pdf
فایل پیوست سوم Parthianhymns.pdf
طرح درس

الف. جلسۀ 1: معرفی زبان پهلوی اشکانی؛ نامهای تاریخی این زبان؛ تاریخچۀ رسمیت یافتن؛ اقوام پرنی و کوچ آنها به سرزمین پارت تا تشکیل دولت اشکانی؛ تداخل زبانی  

ب. جلسۀ 2: قرائت دست‌نوشته‌های مانوی ترجیحاً از ابتدای متون سادۀ ناریخی مانند متن d؛ ترجمه و توضیحات دستوری

ج. جلسۀ 3: قرائت متن توسط استاد و نیز دانشجو؛ ترجمۀ پیشنهادی؛ تحولات تاریخی آوایی در دستگاه آوایی زبان پهلوی اشکانی (مصوت‌ها)

د. جلسۀ 4 تا میانۀ نیمسال: قرائت متن توسط دانشجو و رفع اشکال؛ ترجمۀ پیشنهادی؛ صرف فعل در زبان پارتی؛ مباحث آواشناسی (در هر جلسه یک یا دو مورد مشهود، بررسی خواهد شد)؛ بررسی نحوی جملات.

هـ . از میانۀ نیمسال تا پایان: قرائت متون و سایر دستنوشته‌های مانویان؛ بررسی متن ac؛ درآمدی بر شعر در ایران باستان و شعر پهلوی اشکانی و ویژگی‌های آن؛ بررسی اشعار پارتی؛ دشواری‌های نحوی اشعار پارتی؛ مطالعۀ یک فصل از کتاب راهنمای زبان پارتی در هر جلسه.

هدف از طرح درس

پیشبرد تحقیق به صورت مستقل

عنوان تاریخ خط در ایران دورۀ اسلامی
مقطع تحصیلی کارشناسی
زمان برگزاری دوشنبه 10-12
مکان برگزاری دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی؛ کلاس 12
تعداد واحد ۲
پیش نیاز درس

آشنایی با زبانها و خطوط ایران پیش از اسلام

نحوه ارزیابی

قرائت نمونه های خطی توسط دانشجو؛ پرسش و پاسخ؛ شرکت در مباحث کلاس؛ نمرۀ پایان ترم

روش تدریس

معرفی سیر تحول تاریخی خط از دیرباز؛ بررسی تحولات خط عربی از آغاز اسلام تا حال؛ پرسش و بحث و بررسی در هر جلسه

زمان بندی و نحوه ارائه درس

بررسی سه زمینۀ موضوعی: الف. ابزاری برای انتقال مفاهیم؛ ب. تاریخچۀ خطوط اسلامی و دسته‌بندی خطوط؛ ج. بررسی خطوط و قرائت نمونه‌های خطی مختلف

منابع

جزوۀ درس استاد (منابع در جزوۀ درسی مشخص شده است)

گزیدۀ منابع جنبی:

CALLIGRAPHY Encyclopaedia Iranica (iranicaonline.org)

سیر خط و کتابت؛ مجموعه مقالات همایش بینالمللی از لوح تا لوح (از لوح گلین تا لوح فشرده)

فضائلی، حبیب‌الله، 1350، اطلس خط، اصفهان.

طامه، مجید، 1398، خطوط و نظام‌های نوشتاری در ایران باستان، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.

فایل پیوست اول CALLIGRAPHY – Encyclopaedia Iranica.pdf
طرح درس

الف. جلسۀ 1: بحث دربارۀ خط به عنوان ابزاری برای انتقال اندیشه؛ بحث دربارۀ خط به عنوان ابزاری برای ثبت زبان؛ خطوط اولیۀ بشر؛ نیاز بشر به ابداع خط؛ خطوط تصویری

ب. جلسۀ 2: سیر تحول خط تصویری تا خط هجانگار؛ آشنایی با اصطلاحات واج، هجا، تکواژ، واژه؛ خط واجنگار (الفبایی)؛ هیروگلیف مصری تا اختراع خط هجانگار توسط اقوام کنعانی و فنیقی؛ گسترش خط الفبایی از فنیقیه تا یونان؛ خط لاتینی تا خط موسوم به انگلیسی؛ اصطلاحات خط‌شناسی

ج. جلسۀ 3: پیشینۀ خط عربی و سایر خطوط رایج در شبه جزیرۀ عربستان؛ پیشینۀ خط [؟] که بعدها کوفی مشهور گشت؛ نسخی ناقص؛ درآمدی بر خط کوفی؛ وضع اشکال و اعجام بر خط عربی

د. جلسۀ 4 تا دو جلسه مانده به پایان نیمسال: خط کوفی و بررسی چند کتیبه به خط کوفی؛ تقسیمات خط کوفی: ساده، تزئینی، معقلی؛ قرائت چند کتیبه بر اساس کتاب شیلا بلر؛ خط محقق و ریحان همراه با نمونه و آشنایی با اصطلاحات فارسی و انگلیسی؛ خط ثلث همراه با نمونه و آشنایی با اصطلاحات فارسی و انگلیسی؛ فروع ثلث: توقیع و رقاع و غبار مسلسل همراه با نمونه و آشنایی با اصطلاحات فارسی و انگلیسی؛ خط نسخ بدیع؛ تعلیق؛ نسختعلیق، شکسته همراه با نمونه‌هایی از هریک و آشنایی با اصطلاحات فارسی و انگلیسی؛ معرفی استادان برجسته (ابن مقله، ابن بواب، یاقوت مستعصمی و غیره و استادان ایرانی)؛ خطوط تفننی (در صورت امکان)؛ بحث و بررسی در هر جلسه

هـ . جلسات پایانی: مبحث تغییر خط و دیدگاههای مرتبط با آن؛ مرور جلسات گذشته (در صورت امکان)

هدف از طرح درس

آشنایی دانشجو با سیر تحول خطوط از خط تصویرنگار تا واجنگار؛ سیر تحول خطوط عصر اسلامی؛ شناخت خطوط اسلامی؛ توانایی قرائت اسنادی که با قلمها و انواع خطوط اسلامی نوشته شده است.

عنوان قرائت و درک متون تاریخی به زبان انگلیسی ویژۀ رشتۀ تاریخ
مقطع تحصیلی کارشناسی
زمان برگزاری یکشنبه 10-12
مکان برگزاری دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی؛ کلاس 12
تعداد واحد ۲
پیش نیاز درس

ندارد

نحوه ارزیابی

پرسش و پاسخ در هر جلسه؛ قرائت درست؛ آزمون پایان ترم

روش تدریس

قرائت و ترجمۀ یک یا چند متن متن به زبان انگلیسی از دانشنامۀ ایرانیکا

زمان بندی و نحوه ارائه درس

معرفی برنامۀ کاری و طرح درس در جلسۀ اول؛ قرائت متن؛ درک مطلب و ترجمۀ تحت‌اللفظ؛ ترجمۀ قابل فهم و ساده

منابع

جزوۀ درس استاد، شامل تلخیصی از سه مقاله دربارۀ تاریخ ایران باستان (هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان) از سه محقق مختلف؛ و یا یکی از مقالات دانشنامۀ ایرانیکا دربارۀ تاریخ ایران پیش و پس از اسلام (در هر نیمسال، متغیر است)

R. Schmitt; July 21, 2011. http://www.iranicaonline.org/articles/achaemenid-dynasty#pt1

A. Shapur Shahbazi; July 20, 2005 http://www.iranicaonline.org/articles/sasanian-dynasty

Schippmann; June 30, 2016. http://www.iranicaonline.org/articles/arsacids-ii

فایل پیوست اول زبان تخصصی کارشناسی.pdf
طرح درس

الف. جلسۀ 1: معرفی منبع درسی؛ ویژگی‌های متن؛ نحوۀ کار (بر اساس شناخت ساختمان زبان مبدأ)؛ دقت در عدم تحمیل ساختارهای زبان مبدأ در زبان مقصد؛ قرائت متن (در صورت امکان)

ب. جلسۀ 2: قرائت متن؛ ترجمۀ تحت‌اللفظ؛ درک مطلب و نحوۀ ارائۀ آن به زبان ساده

ج. جلسۀ 3: پرسش در هر جلسه از مطالب جلسات پیشین؛ قرائت متن و ترجمه و درک مطلب و بیان آن به زبان ساده

د. جلسۀ 4 تا دو جلسه مانده به پایان نیمسال: الف. طبق روال قبل؛ ب. توضیح یکی از ساختارهای زبانی در زبان مبدأ و شیوۀ برگردان و ارائۀ آن به زبان مقصد؛ توضیح یک نکتۀ دستوری که در متن قرائت شده آمده باشد

هـ . جلسات پایانی: مرور درس و رفع اشکال

هدف از طرح درس

آشنایی دانشجو با روش‌های درک مطلب زبان انگلیسی و بیان آن به زبان ساده و در صورت امکان، قابلیت ارائۀ ترجمۀ خود در یک نشریه به زبان علمی (خشک و ساده)

عنوان زبان تخصصی ۱
مقطع تحصیلی کارشناسی
مکان برگزاری دانشکدۀ ادبیات؛ کلاس 113
تعداد واحد ۲
پیش نیاز درس

ندارد

نحوه ارزیابی

فعالیت مثبت در کلاس درس؛ پرسش در هر جلسه؛ آزمون پایان ترم

روش تدریس

قرائت و ترجمۀ یک یا چند متن متن به زبان انگلیسی از دانشنامۀ ایرانیکا؛ توضیح گزیده‌ای از لغات مهم در سامانۀ مجازی

زمان بندی و نحوه ارائه درس

معرفی برنامۀ کاری و طرح درس در جلسۀ اول؛ قرائت متن؛ درک مطلب و ترجمۀ تحت‌اللفظ؛ ترجمۀ قابل فهم و ساده؛ مراجعه به سامانۀ مجازی دانشگاه برای دیدن توضیحات لغات مهم متن

منابع

جزوۀ درس استاد، شامل یک مقاله دربارۀ ادبیات و زبان آذری (در هر نیمسال، متغیر است)

AZERBAIJAN x. Azeri Turkish Literature Encyclopaedia Iranica (iranicaonline.org)

فایل پیوست اول AZERBAIJAN x.pdf
طرح درس

الف. جلسۀ 1: معرفی منبع درسی؛ ویژگی‌های متن؛ نحوۀ کار (بر اساس شناخت ساختمان زبان مبدأ)؛ دقت در عدم تحمیل ساختارهای زبان مبدأ در زبان مقصد؛ نحوۀ کار در سامانۀ مجازی دانشگاه قرائت متن (در صورت امکان)

ب. جلسۀ 2: قرائت متن؛ ترجمۀ تحت‌اللفظ؛ درک مطلب و نحوۀ ارائۀ آن به زبان ساده؛ توضیح لغات مهم متن در دیکشنری لانگمن و یا آکسفورد و یا کالینز به صورت مجازی در سامانۀ آموزش مجازی دانشگاه (تصویربرداری و ارائۀ آن در هر جلسه)

ج. جلسۀ 3: پرسش در هر جلسه از مطالب جلسات پیشین؛ قرائت متن و ترجمه و درک مطلب و بیان آن به زبان ساده (همراه با توضیح لغات مهم در سامانۀ مجازی)

د. جلسۀ 4 تا دو جلسه مانده به پایان نیمسال: الف. طبق روال قبل؛ ب. توضیح یکی از ساختارهای زبانی در زبان مبدأ و شیوۀ برگردان و ارائۀ آن به زبان مقصد؛ توضیح یک نکتۀ دستوری که در متن قرائت شده آمده باشد

هـ . جلسات پایانی: مرور درس و رفع اشکال

هدف از طرح درس

آشنایی دانشجو با روش‌های درک مطلب زبان انگلیسی و بیان آن به زبان ساده و در صورت امکان، قابلیت ارائۀ ترجمۀ خود در یک نشریه به زبان علمی (خشک و ساده)؛ فراگیری لغات مهم از طریق دیکشنری تک‌زبانه (انگلیسی به انگلیسی)

عنوان زبان فارسی
مقطع تحصیلی کارشناسی
تعداد واحد ۳
پیش نیاز درس

ندارد

نحوه ارزیابی

پرسش و پاسخ در کلاس؛ حضور فعال و مثبت در کلاس درس؛ آزمون پایان ترم

روش تدریس

معرفی زبان فارسی؛ قرائت متنهای نظم و نثر منتخب؛ مباحث مربوط به درست‌نویسی

زمان بندی و نحوه ارائه درس

معرفی برنامۀ کاری و طرح درس در جلسۀ اول؛ قرائت متون نظم ونثر منتخب؛ مباحث مربوط به درست‌نویسی

منابع

جزوۀ درس استاد

گزیده‌ای از منابع جنبی:

تاریخ ادبیات در ایران از ذبیح‌الله صفا

منابع جنبی: شاهنامۀ فردوسی: نامۀ باستان به کوشش میر جلال‌الدین کزازی

التفهیم اثر ابوریحان بیرونی به کوشش جلال همایی

کلیله و دمنه به کوشش مجتبی مینوی

مثنوی مولوی به کوشش استاد خطیب‌رهبر

غزلیات، بوستان و گلستان سعدی به کوشش خطیب‌رهبر و ....

غزلیات حافظ به کوشش استعلامی و ....

آیین نگارش و ویرایش از دکتر غلامحسین غلامحسین‌زاده یا دیگر محققان

طرح درس

الف. جلسۀ 1: معرفی زبان فارسی و خاستگاه و محل اولیۀ گسترش و نشر آن؛ چگونگی تبدیل شدن زبان فارسی به زبان رسمی ایران؛ پیشینۀ زبان فارسی و تغییر و تحولات آن از دورۀ باستان تا امروز

ب. جلسۀ 2: قرائت یکی از داستان‌های کوتاه شاهنامه (کیومرث، هوشنگ، تهمورث، جم)؛ توضیح تاریخ اساطیری و تاریخ روایی ایران

ج. جلسۀ 3: ادامۀ قرائت متن‌های منتخب؛ پرسش از دانشجویان دربارۀ معانی کلام و برخی ساختارهای دستوری کاربردی

د. ادامۀ جلسات: 1) طبق روال قبل، شامل قرائت و توضیح نکات معنایی و دستوری در نظم و نثر فارسی؛ آثاری چون التفهیم، کلیله و دمنه، مثنوی معنوی، غزلیات سعدی، بوستان و گلستان سعدی، غزلیات حافظ

2) تاریخ ادبیات ایران برپایۀ کتاب تاریخ ادبیات در ایران اثر استاد صفا

3) توضیح و بحث دربارۀ یکی از مقولات درست‌نویسی؛ ساختار جملات در زبان فارسی؛ معرفی منابع مرتبط با درست نویسی و نگارش؛ مبحث ساختمان آوایی زبان فارسی؛ فرهنگ املایی زبان فارسی مصوب فرهنگستان؛ خط فارسی و پیشینۀ آن (به اختصار)؛ نحوۀ واجنویسی زبان فارسی با الفبای بین‌المللی (IPA)

هدف از طرح درس

آشنایی دانشجو با پیشینۀ زبان فارسی و نحوۀ رواج و گسترش آن؛ علت و اهمیت رسمیت یافتن زبان فارسی؛ درست‌نویسی؛ مهارت در نثر صحیح دانشگاهی؛ کسب مهارت زبانی جهت درک مطلب بهتر و ارائۀ مطالب خود.