استفاده از تجزیة علیت در تعیین پارامترهای هواشناسی غالب بر تبخیر و تعرق گیاه مرجع در استان آذربایجان شرقی

چکیده مقاله

در این‌پژوهش اثرهای مستقیم‌و‌غیرمستقیم‌پارامترهای‌هواشناسی‌بر‌روی0‌ET در‌استان‌آذربایجاان‌شارقی‌باا‌ استفاده‌از‌تجزیة علیت‌بررسی‌شده‌است‌.برای برآورد0‌ET‌،از‌فرمول‌فائو- پنمن‌مانتیث استفاده‌شد. مهمتارین‌ پارامترهای‌هواشناسی‌مؤثر بر0‌ET‌،با‌استفاده‌از‌رگرسیون‌گام‌به‌گام‌شناسایی، بهمنظور‌ارزیاابی‌عملکارد‌مادل‌ 2 رگرسیونی‌،از‌آمارههای‌MAPE‌، R ‌،RMSE، و‌MAE استفاده‌شد و‌اثرهای مستقیم و‌غیار‌مساتقیم‌هار‌یاز‌از‌ و‌،0/18‌ R 0/ پارامتر‌بر 0ET با‌استفاده‌از‌تجزیة علیت‌محاسبه‌شد‌.مقدار MAPE مابین43‌ 0/ مابین38‌ 2 و‌،0/33‌ RMSE مابین0/048‌ و،0/038‌ و‌MAE مابین0/033‌ و0/018‌ بهدست‌آمد‌.سرعت‌بااد‌در‌ایساتهاه‌هاای‌ماورد‌ مطالعه‌)بهجز‌ایستهاه اهر( همبستهی‌معنیداری‌با 0ET نشان‌داد‌.با‌توجه‌به‌نتایج‌تجزیة علیت، بیشاترین‌مقادار‌ اثر‌مستقیم‌پارامترهای‌هواشناسی‌بر0‌ET در‌همة‌ایستهاهها‌بهجز‌اهر‌متعلق‌به‌سرعت‌باد‌بود‌که‌مقدار‌آن‌بارای‌ 0/ است ، و‌میانه810‌ 0/ ، مراغه110‌، 0/ ، سراب181‌، 0/ ، سهند188‌ 0/ ، جلفا818‌ 0/ تبریز938‌ و‌در‌ایساتهاه‌اهار‌ 0/ متعلق‌به‌پارامتر‌Tmax معادل 331 بود. کمترین‌مقدار‌اثر‌مستقیم‌پارامترهای‌هواشناسی‌بر0‌ET در‌منطقة ماورد‌ مطالعه‌متعلق‌به‌حداقل‌درجة حرارت‌هوا‌بوده‌است.