بررسی عوامل موثر بر پذیرش عملیات کشاورزی حفاظتی در بین زارعین گندم کار دیم شهرستان هریس

چکیده

     طبق تعریف فائو، کشاورزی حفاظتی راهکار حفظ منابع کشاورزی با هدف افزایش و پایداری تولید محصولات کشاورزی همراه با حفظ محیط زیست است. در ایران نیز روند تغییر سامانه خاک ورزی از نیمه دوم دهه 1380 با واردات تعداد محدودی ادوات خاک­ورزی و بی­ خاک­ورزی در تعدادی از استان­های کشور شروع شده و با بومی ­سازی این ادوات توسط شرکت­های داخلی ادامه یافته است. در این رابطه نگرش کشاورزان می­تواند رفتار آنها را برای پذیرش شیوه­ های حفاظتی تحت تاثیر قرار دهد. مطالعه نگرش در رفتار کشاورزان نسبت به شیوه­های حفاظتی می­تواند نقش به سزایی درکمک به مدیران و تصمیم­ گیران در شناخت چرایی رفتار حفاظتی کشاورزان و اصلاح و بهبود آن داشته باشد. در این راستا هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر پذیرش عملیات کشاورزی حفاظتی در بین زارعین گندم کار دیم شهرستان هریس  می­باشد. جهت نیل به هدف تحقیق از الگوی لاجیت بهره گرفته شد. آمار و اطلاعات مورد نیاز ازطریق تکمیل پرسشنامه از ۲۵0 کشاورز گندم­کار منطقه موردمطالعه جمع ­آوری گردید. بر اساس نتایج حاصل از برآورد الگوی لاجیت و محاسبه کشش ­ها و اثرات نهایی متغیرها مشخص گردید که عوامل تعداد قطعات،  تعداداعضای خانوار،  نگرش به کشاورزی حفاظتی و کنترل درک رفتاری  تاثیر مثبت و معنی­داری بر احتمال  پذیرش عملیات کشاورزی حفاظتی در بین زارعین گندم­کار دیم شهرستان هریس  دارد درحالیکه داشتن شغل غیر کشاورزی، مقدار زمین زراعی و درآمد حاصل از فعالیتهای کشاورزی تاثیر منفی بر پذیرش کشاورزی حفاظتی نشان داد. بدین ترتیب برگزاری کلاس­های آموزشی و ترویجی در جهت تغییر نگرش به این نوع کشاورزی  درمنطقه، ارتباط بیشتر با کشاورزان دارای نیروی کار خانوادگی بیشتر، بهره ­گیری از ظرفیت تولیدکنندگان با شغل اصلی کشاورزی می­تواند به گسترش رعایت عملیات کشاورزی حفاظتی و در نهایت افزایش بهره ­وری عوامل تولید کمک شایانی نماید.