بررسی ارتباط شوک قیمت انرژی با عملکرد، قیمت محصول پنبه، ارزش افزوده و صادرات بخش کشاورزی

چکیده مقاله

مقدمه و هدف: در بخش اقتصاد افزایش قیمت حامل های انرژی مدتهاست که مورد بحث و منازعه قرار گرفته است. با توجه به نقش کلیدی نهاده انرژی در تمامی بخشهای اقتصادی مخصوصا کاربرد آن بعنوان نهاده ضروری در بخش کشاورزی، اهمیت مطالعات و بررسیهای بیشتر در این زمینه را بیش از پیش آشکار می سازد. تحقیق حاضر اثر شوک قیمت انرژی در دو جنبه خرد و کالن مورد بررسی قرار میدهد. در بخش خرد از میان محصوالت کشاورزی، محصول پنبه بعنوان یکی از محصوالت استراتژیک بخش کشاورزی، جایگاه مهمی در این بخش دارد. همچنین در بخش کلان متغیرهای ارزش افزوده و صادرات یکی از مهمترین عوامل در رشد اقتصادی کشور میباشند. از این رو مطالعه حاضر به بررسی اثر شوک قیمت انرژی )قیمت گازوئیل( بر عملکرد محصول پنبه و صادرات و ارزشافزوده بخش کشاورزی میپردازد. مواد و روشها: در این مطالعه جهت بررسی اثر شوک قیمت انرژی )قیمت گازوئیل( بر عملکرد محصول پنبه و صادرات و ارزش افزوده بخش کشاورزی با استفاده از الگوی SVAR طی سالهای 1264-99 پرداخته شدهاست. یافته ها: نتایج حاصل از توابع واکنش آنی نشان داد که شوک قیمت انرژی در دوره 0 تاثیر منفی و سپس در سالهای آخر اثر مثبت بر قیمت محصول پنبه داشته و با افزایش قیمت انرژی، عملکرد افزایش و همچنین رشد اقتصادی بخش کشاورزی کاهش مییابد. نتایج تجزیه واریانس گویای این نکته بود که در میانمدت سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی در تعیین نوسانات قیمت محصول پنبه از بقیه متغیرها بیشتر بوده و در بلندمدت سهم تمامی متغیرهای الگو در توضیح دهی نوسانات قیمت افزایش یافته است. بحث و نتیجهگیری: شوک قیمت انرژی بر متغیرهای صادرات و ارزش افزوده اثر منفی و بر عملکرد و قیمت محصول پنبه اثر مثبت داشته است. بنابراین در راستای اقتصادیتر شدن تولید و نیز افزایش ارزش افزوده و صادرات بخش کشاورزی مصرف اصولی انرژی توصیه میشود.