تأثیر دوره های آموزشی-ترویجی بر کارایی فنی مزارع گندم دیم شهرستان اهر

چکیده مقاله

با توجه به محدودیت منابع تولید در بخش کشاورزی، لزوم بررسی بهره وری و کارایی واحدهای تولیدی از جمله در خصوص محصول گندم بیش از پیش نمایان میگردد. نظر به اینکه شهرستان اهر بالغ بر 10 درصد سطح زیرکشت گندم دیم استان آذربایجان شرقی را به خود اختصاص میدهد، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین کارایی فنی مزارع گندم دیم شهرستان اهر و ارتباط آن با تعداد دفعاتی که کشاورز در کلاس های آموزشی-ترویجی شرکت میکند انجام شد. برای این منظور اطلاعات لازم از 217 کشاورز گندمکار در سال زراعی 1398-99 جمعآوری گردید. نتایج تخمین تابع تولید کاب داگلاس مرزی تصادفی نشان داد که عوامل تولید سطح زیرکشت، بذر، ماشین آلات، کود حیوانی و نیروی کار بر میزان تولید گندم تأثیر مثبت و معنیداری دارند. میانگین کارایی فنی گندمکاران مورد مطالعه 79/4 درصد برآورد گردید که حاکی از امکان پذیری افزایش تولید گندم به اندازه 20/6 درصد با همان میزان منابع در دسترس کشاورز میباشد. همچنین با توجه به نتایج حاصل از تابع عدم کارایی، مواردی نظیر دوره های آموزشی-ترویجی و داشتن اعضای خانوار با تحصیلات دانشگاهی دارای اثر مثبت و معنی دار و میزان خسارت آفت سن در مزرعه اثر منفی معنی دار بر کارایی فنی کشاورزان گندمکار داشتند. لذا نظر به وجود ارتباط مثبت بین تعداد دفعات شرکت در دوره های آموزشی-ترویجی و مقدار کارایی فنی کشاورزان، اتخاذ تدابیری که منجر به افزایش کمیت و کیفیت دوره های آموزشی-ترویجی شده و کشاورزان بیشتری را تحت پوشش قرار دهد، گامی مؤثر در راستای بهبود کارایی فنی زارعین شهرستان اهر خواهد بود.