زیان اقتصادی مصرف نهاده های شیمیایی در تولید پیاز دشت تبریز

چکیده مقاله

چالش اصلی جوامع بشری تامین امنیت غذایی و ارتقاء سطح زندگی بدون وارد کردن خسارت بر منابع طبیعی می­باشد که در این بین بهبود بهره ­وری و کارایی دارای اهمیت می­باشد. از این­رو هدف مطالعه حاضر ارزیابی زیان اقتصادی مصرف نهاده ­های شیمیایی در تولید پیاز دشت تبریز است. در راستای نیل به هدف تحقیق، نسبت به برآورد  تابع تولید ترانسلوگ مرزی تصادفی اقدام شد و سپس میزان کارایی زیست­محیطی مزارع مشخص و در ادامه زیان اقتصادی مصرف نهاده­ های شیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، داده ­ها و اطلاعات موردنیاز از طریق تکمیل پرسشنامه از 140 کشاورز پیازکار دشت تبریز در سال زراعی 02-1401  جمع­آوری شد. نتایج مؤید آن بود که میانگین کارایی زیست­محیطی برابر 51 درصد به­دست آمد. به­عبارت دیگر با امکان کاهش مصرف نهاده ­های زیانبار کود و سموم شیمیایی و افزایش کارایی زیست­محیطی در منطقه وجود دارد. از همین ­رو متوسط میزان خسارت (زیان) اقتصادی تولید هر هکتار پیاز 5/17 میلیون ریال در هکتار برآورد گردید. با توجه به یافته ­های تحقیق امکان افزایش تولید و نیز کاهش مصرف نهاده­ های زیانبار در منطقه وجود دارد. بنابراین توصیه می­شود نسبت به ترویج روش­های جایگزین مبارزه شیمیایی در راستای کاهش مصرف نهاده­های شیمیایی و اقتصادی­ کردن فرآیند تولید محصول اقدام شود.