تحلیل بازده تنوع در تولید گندم و پیاز دشت تبریز

چکیده مقاله

    تنوع در تولید یک راهکار طبیعی مقابله با ریسک در بخش کشاورزی بوده که می­تواند به افزایش کارایی مزارع و بهبود بهره­وری عوامل تولید کمک نماید. از همین رو هدف مطالعه حاضر ارزیابی بازده یا اقتصاد تنوع در تولید محصولات زراعی شامل گندم و پیاز در دشت تبریز می­باشد. بدین منظور از رهیافت پارامتری و تخمین توابع هزینه برای دو محصول پیاز و گندم بهره گرفته شد. به‌منظور افزایش کارایی تخمین ضرایب، از روش رگرسیون به‌ظاهر نامرتبط تکراری برای سیستم معادلات هزینه استفاده شد. جهت دسترسی به داده‌های تحقیق از 197 کشاورز دشت تبریز شامل شهرستان‌های تبریز، آذرشهر، عجب‌شیر و بناب پرسشنامه تکمیل گردید. نتایج نشان داد که فرم تابعی ترانسلوگ نسبت به سایر فرم‌های انعطاف‌پذیر سازگاری بیشتری با مبانی اقتصادی دارد. مقدار شاخص اقتصاد تنوع 374/0 نشان می‌دهد کشاورزان منطقه با پرداختن به تنوع در کشت پیاز و گندم به‌جای سیستم تک‌کشتی پیاز یا گندم،  می‌توانند هزینه‌های تولیدی واحد زراعی را تا 4/37 درصد کاهش دهند و فرآیند تولید خود را اقتصادی کنند. با عنایت به یافته­های تحقیق تولید همزمان محصولات زراعی در راستای کاهش هزینه های تولید و افزایش سودآوری توصیه می­شود.