کارایی انرژی و عوامل موثر بر آن در تولید پیاز دشت تبریز

چکیده مقاله

پیاز از جمله سبزیجات پرمصرف در جهان است که انرژی زیادی در فرآیند تولید آن صرف می­شود. از این­رو پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی کارایی انرژی و عوامل موثر بر آن در تولید پیاز دشت تبریز در  سال زراعی 02-1401 انجام گردید. برای این منظور از تابع تولید ترانسلوگ مرزی تصادفی جهت برآورد تابع تولید استفاده به­ عمل آمد. داده ­ها و اطلاعات موردنیاز از 140 کشاورز پیاز­کار گردآوری شد. با تخمین تابع ترانسلوگ مرزی تصادفی میانگین کارایی انرژی مزارع برابر 65 درصد به ­دست آمد. بدین ترتیب در صورت استفاده اصولی و کارآمد از منابع انرژی در فرآیند تولید محصول می­توان کارایی انرژی محصول تولیدی را 35 درصد افزایش داد. همچنین برآورد تابع عدم­ کارایی گویای آن بود که عوامل سن، تحصیلات، تجربه و سطح زیرکشت تاثیر مثبت و معنی­ داری بر کارایی داشتند. بر همین اساس توصیه می­شود در راستای افزایش کارایی انرژی در تولید پیاز تحصیلات و تجربیات کشاورزان موردتوجه قرار گیرد. ضمن ­اینکه افزایش سطح زیرکشت و تولید در مزارع بزرگ­تر می­تواند به بهبود کارایی واحدهای تولیدی منجر شود.