بررسی کیفیت شیمیایی و آلودگی های نفتی و فلزی در رواناب های سطحی مجتمع پخش و پالایش شازند اراک

چکیده مقاله

آلودگی‏‏ روان‏‏ آب‌ها‏‏ با‏‏ هیدروکربن‏های‏‏ نفتی‏‏ در‏‏ پالایشگاه ‏ها،‏‏ جایگاه ‏های‏‏ سوخت‌گیری،‏‏ مخازن‏‏ نفت‏‏ و‏‏ فراورده‏ های‏‏ نفتی‏‏ و‏‏ در‏‏ محل‏‏ عبور‏‏ لوله ‏های‏‏ انتقال‏‏ سوخت،‏‏ کاملا‏‏ محتمل‏‏ بوده‏‏ و‏‏ حساسیت‏‏ ویژه ‏ای‏‏ دارد.‏‏ هدف‏‏ از‏‏ این‏‏ پژوهش‏‏ بررسی‏‏ آلودگی‏‏ مواد‏‏ هیدروکربنی‏‏ و‏‏ همچنین‏‏ بررسی‏‏ هیدروشیمیایی‏‏ و‏‏ کیفیت‏‏ روان‏‏ آب‌های‏‏ موجود‏‏ در‏‏ قسمت‏‏ پخش‏‏ و‏‏ پالایشگاه‏‏ شازند‏‏ می ‏باشد. در‏‏ این‏‏ پژوهش‏‏ رواناب‌های‏‏ سطحی‏‏ پالایشگاه‏‏ شازند‏‏ که‏‏ توسط‏‏ شبکه‏‏ زهکشی‏‏ پالایشگاه‏‏ جمع‌آوری‏‏ و‏‏ وارد‏‏ حوضچه‌های‏‏ تبخیر‏‏ می‌شوند،‏‏ از‏‏ نظر‏‏ خصوصیات‏‏ هیدروشیمیایی‏‏ و‏‏ میزان‏‏ غلظت‏‏ آلاینده‏‏ ها‏‏ مورد‏‏ ارزیابی‏‏ قرار‏‏ گرفتند.‏‏ برای‏‏ این‏‏ منظور‏‏ 12نمونه‌‏‏ آب‏ های‏‏ سطحی‏‏ مناطق‏‏ مختلف‏‏ پالایشگاه‏‏ تهیه‏‏ و‏‏ به‏‏ آزمایشگاه‏‏ ارسال‏‏ گردید.‏‏ علاوه‏‏ بر‏‏ مواد‏‏ هیدروکربنی،‏‏ کاتیون‌ها‏‏ و‏‏ آنیون‌های‏‏ اصلی،‏‏ مواد‏‏ مغذی‏‏ و‏‏ چند‏‏ عنصر‏‏ سنگین‏‏ در‏‏ نمونه‌ها‏‏ مورد‏‏ آنالیز‏‏ قرار‏‏ گرفتند. نتایج‏‏ نشان‏‏ داد‏‏ که‏‏ بسیاری‏‏ از‏‏ نمونه ‏ها‏‏ دارای‏‏ غلظت‏‏ در‏‏ حد‏‏ استاندارد‏‏ مجاز‏‏ بوده،‏‏ ولی‏‏ نمونه‏‏ شماره‏‏ (SW2)‏‏ از‏‏ نظر‏‏ کیفیت‏‏ با‏‏ بقیه‏‏ نمونه‏ ها‏‏ متفاوت‏‏ بوده‏‏ و‏‏ مقادیر‏‏ بالایی‏‏ از‏‏ عناصر‏‏ محلول‏‏ را‏‏ نشان‏‏ می‌دهد.‏‏ علت‏‏ این‏‏ امر‏‏ می‌تواند‏‏ آلوده‏‏ شدن‏‏ آن‏‏ با‏‏ فاضلاب‏‏ صنعتی‏‏ باشد.‏‏ در‏‏ نتایج‏‏ به‏‏ دست‏‏ آمده‏‏ از‏‏ آنالیز‏‏ هیدروکربنی،‏‏ در‏‏ رواناب‌های‏‏ بخش‏‏ مرکزی‏‏ پالایشگاه‏‏ غلظت‏‏ بالایی‏‏ از‏‏ بنزن‏‏ و‏‏ زایلن‏‏ مشاهده‏‏ گردید‏‏ ولی‏‏ آثاری‏‏ از‏‏ تولوئن‏‏ و‏‏ MTBE‏‏ تشخیص‏‏ داده‏‏ نشد. آلودگی‌های‏‏ شناسایی‏‏ شده‏‏ در‏‏ رواناب‌های‏‏ پالایشگاه‏‏ از‏‏ دو‏‏ منشأ‏‏ می‌توانند‏‏ ناشی‏‏ شده‏‏ باشند‏‏ اول‏‏ از‏‏ ریزش‌های‏‏ جوی‏‏ که‏‏ به‏‏ دلیل‏‏ آلودگی‏‏ هوا‏‏ در‏‏ مناطق‏‏ صنعتی،‏‏ جزء‏‏ منابع‏‏ اصلی‏‏ ایجاد‏‏ آلودگی‏‏ در‏‏ رواناب‌ها‏‏ می‌باشد‏‏ و‏‏ منشأ‏‏ دوم‏‏ آلودگی‌ها‏‏ ناشی‏‏ از‏‏ فعالیت‌های‏‏ صنعتی‏‏ در‏‏ محدوده‏‏ پالایشگاه‏‏ می‌باشد.