شناسایی آلاینده های فاز LNAPL در آبخوان پالایشگاه بندرعباس

نویسندگانعبدالرضا واعظی هیر- منصوره محمدزاده- شعیب بختیاری- رضا نعمت اللهی
نشریهانسان و محیط زیست
نوع مقالهFull Paper
تاریخ انتشار۱۴۰۰-۱۲-۱۵
رتبه نشریهعلمی - پژوهشی
نوع نشریهچاپی
کشور محل چاپایران

چکیده مقاله

میادین نفتی، پالایشگاه ها، خطوط انتقال و پمپ بنزین ها از جمله منابع آلودگی هستند که مواد نفتی را می توانند وارد محیط کنند. در پالایشگاه بندرعباس نشت هایی رخ داده و آب زیرزمینی منطقه را آلوده کرده است. به منظور بررسی نحوه گسترش و تعیین منشأ آلاینده ها ابتدا خصوصیات آبخوان، نظیر عمق و جهت جریان آب زیرزمینی، جنس بدنه آبخوان و ضرایب هیدرودینامیک آن با استفاده از داده های 143 چاه پایش آب زیرزمینی تعیین گردید و 6 حلقه چاه جدید برای شناخت بیشتر یکی از ابرهای آلودگی شناسایی شده، حفر گردید. عمق آب زیرزمینی، ضخامت ماده نفتی و منشأ نشت آلاینده ها تعیین شد. آبخوان پالایشگاه یک آبخوان آزاد با بدنه مارنی و آهکی بوده و ضخامت آن حداکثر 17 و حداقل 3 متر می باشد. عمق برخورد به سطح آب 3تا 3/60 متر، هدایت هیدرولیکی 2/45 متر بر روز و جهت عمومی جریان از شمال غرب به جنوب شرق پالایشگاه می باشد. همچنین سرعت متوسط آب زیرزمینی در آبخوان 2×10-2 m/d برآورد و حداقل در 11 چاه فاز آزاد نفتی به صورت LNAPL شناسایی گردید. بیشترین و کمترین ضخامت ماده نفتی در آبخوان، به ترتیب 115 و 0/05 سانتیمتر واقع در غرب پالایشگاه می باشد. تنوعی از آلاینده های نفتی از بنزین و نفت خام تا فازهایی با گرانروی بالا نظیر نفت کوره منجر به آلودگی آبخوان منطقه شده است. مخازن بنزین، گازوئیل، نفت سفید و کانال انتقال پساب ناشی از شستشوی واحد 71 به بخش بازیافت، منشأ اصلی نشت آلاینده ها به آبخوان پالایشگاه بوده است.