پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی موجود در واحدهای کارستی و سازند سخت کوه مورو- صوفیان با بکارگیری روش های تصمیم گیری چند معیاره AHP، SAW و F-AHP

چکیده مقاله

روند روبه رشد مناطق صنعتی و جمعیتی اطراف کوه مورو در سال­ های اخیر از یک‌ طرف و کاهش منابع آب آبرفتی منطقه از طرف دیگر، ضرورت پی­ جویی منابع آب زیرزمینی در منطقه کوه مورو را دوچندان کرده است. رخنمون طیف وسیعی از سازندهای سخت در کوه مورو و متوسط بارش سالانه 304 میلی‌متری نشان‌دهنده احتمال وجود غنی منابع آب زیرزمینی در منطقه می‌باشد. هدف از این پژوهش پهنه‌بندی پتانسیل منابع آب زیرزمینی در منطقه کوه مورو با تحلیل عوامل مؤثر در تغذیه سفره­ های آب زیرزمینی و با استفاده از مدل تحلیل سلسه‌مراتبی (AHP) در محیط Arc GIS است. گسترش سازندهای سخت آذرین، ماسه‌سنگ و سنگ ­های آهکی در این منطقه، باعث ایجاد سفره ­‌های سازند سخت با ذخیره و کیفیت مناسب را به وجود آورده­ است که بخشی از آب موردنیاز منطقه به‌ویژه در بخش شرب را تأمین می­ کند؛ بنابراین برای تعیین مناطق با پتانسیل بالای آب زیرزمینی ابتدا بر اساس روش تحلیل سلسه‌مراتبی (AHP) در نرم‌افزار IDRISI و همچنین روش رتبه‌بندی تجمعی ساده (SAW) و روش فازی-تحلیل سلسله مراتبی (F-AHP) برای لایه‌های مختلف وزن ­های مناسب اعمال شد و درنهایت با روش میانگین‌گیری وزنی درجه­ای و با استفاده از تابع حسابگر (Raster Calculator) نقشه پهنه­ بندی پتانسیل آب زیرزمینی در پنج گروه خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه­ بندی شد و با موقعیت چشمه ­ها و قنات ­ها واسنجی گردید. واسنجی نقشه پهنه‌بندی به دست آمده با موقعیت چشمه ­های منطقه نشان داد که مدل F-AHP و SAW نتایج مشابهی را ارائه می­دهد. نتیجه این پژوهش نشان داد بخش مرکزی تاقدیس مورو پتانسیل بالایی از آب زیرزمینی را بویژه در یال شمالی دارد. تراکم شکستگی و نوع لیتولوژی منطقه بیشترین تأثیر را بر تشکیل منابع آب زیرزمینی منطقه داشته است.