بررسی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی آب زیرزمینی دشت مرند

چکیده مقاله

در این پژوهش اثر سازندهای زمین شناسی و فعالیت های کشاورزی در کیفیت آب های زیرزمینی دشت مرند بررسی شده است. به این منظور 48 نمونه از آب های زیرزمینی با پراکندگی مناسب در تمام طول دشت جمع آوری شده است. به منظور ارزیابی نقش سازندهای منطقه بر کیفیت منابع آب زیرزمینی، غلظت کاتیون ها (کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم) و آنیون های اصلی (کلر، سولفات و بی کربنات) و تیپ آب تعیین شد و شاخص اشباع (SI) کانی های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. محاسبه شاخص اشباع کانی های اصلی آب زیرزمینی نیز تعامل آب - سنگ را نشان داده و تأثیر کانی های موجود در سازندهای زمین شناسی منطقه از جمله سازندهای میوسن و پلیوسن بر افزایش آنیون ها و کاتیون های آب را مشخص می نماید. نتایج نمودارهای پایپر نشان داد تیپ آب براساس غلظت آنیونی، عمدتاً کلروه و بی کربنات و براساس غلظت کاتیونی عمدتاً سدیک می باشد. به منظور یافتن اثر فعالیت های کشاورزی بر کیفیت آب زیرزمینی منطقه مرند، غلظت نیترات در این آب ها و رابطه یون های مختلف با نیترات و کل مواد جامد محلول تعیین گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که منشأ نیترات علاوه بر تأثیر فعالیت های کشاورزی ناشی از سازندهای زمین شناسی و نهشته های اتمسفری می باشد.