| نویسندگان | میرسجاد فخری- اصغر اصغری مقدم- عبدالرضا واعظی هیر- مرتضی نجیب |
|---|---|
| همایش | سی و دومین گردهمایی و نخستین کنگره بین المللی تخصصی علوم زمین |
| تاریخ برگزاری همایش | ۱۳۹۲-۱۱-۲۷ |
| نوع ارائه | سخنرانی |
| سطح همایش | بین المللی |
چکیده مقاله
نیترات یکی از شایع‌ترین و عمده‌ترین آلاینده‌های غیرمتمرکز منابع آبی است. یکی از منابع اصلی تولید آن فعالیتهای کشاورزی و استفاده از کودهای نیتروژنه می‌باشد. به دلیل وفور فعالیتهای کشاورزی در دشت مرند واقع در شمال‌غرب استان آذربایجان‌شرقی، میزان غلظت نیترات در منابع آبی این دشت مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از 48 حلقه چاه نیمه عمیق و عمیق، قنات و چشمه با پراکندگی مناسب در دشت، در مهر ماه سال 1391 نمونه‌برداری و در آزمایشگاه آب‌شناسی دانشگاه تبریز مورد آنالیز هیدروشیمیایی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل نمونه ها با استفاده از روشهای گرافیکی و آماری توسط نرم‌افزار ArcGIS و SPSS صورت گرفت. با مقایسۀ نتایج بدست آمده با استانداردهای آب شرب مشخص شد که میزان این یون در بخشی از دشت مورد مطالعه بالاتر از حد استاندارد بوده، که درصد بالایی از این آلودگی حاصل فعالیتهای شدید کشاورزی، استفادة بیش از حد از کودهای شیمیایی، حیوانی و همین طور آبیاری صیفی‌جات، باغات، گندم و جو می باشد. همچنین از نظر گسترش مکانی در بخش های شرقی و جنوب شرقی به علت وفور زمین‌های زراعی و نیز وجود فاضلاب های روستایی بیشترین غلظت نیترات مشاهده می شود. در نهایت ارزیابی آسیب پذیری آب زیرزمینی دشت مرند از طریق دو روش AVI وGODS جهت همخوانی نقاطی با آسیب پذیری بالا، با مناطقی از آبخوان که میزان یون نیترات بالایی دارد، صورت گرفت.