بررسی خطر روانگرایی خاک در شرق میاندوآب

چکیده مقاله

امروزه به دلیل ساخت و ساز و توسعه شهری، مناطقی از اطراف شهر­های قدیمی در حال صنعتی سازی و گسترش می­ باشند، بر این اساس بررسی مخاطرات ژئوتکنیکی امری مهم می ­باشد. شهر میاندوآب یکی از شهر­های شمال غربی در آذربایجان غربی و کنار رودخانه زرینه رود واقع شده است. بخش شرقی این شهر با ساخته شدن کارخانجات و اماکن مهم دیگری همچون بیمارستان در حال توسعه به دلیل زلزله­ خیز بودن شمالغرب ایران، بررسی مخاطرات احتمالی حاصل از زلزله مانند روانگرایی که خسارت ناشی ازآن بسیار زیان بار می­ باشد، امری ضروری است. بررسی‌ها نشان داد که لایه‌های خاک ریزدانه با طبقه‌بندی CL و لایه‌های ماسه‌ای با طبقه‌بندی SM در منطقه قابل مشاهده هستند. لایه‌های سنگی از جنس مارن و سیلتستون در عمق‌های بالای 30 متر شناسایی شده‌اند. جریان آب زیرزمینی در منطقه شرق میاندوآب از جنوب به سمت شمال غرب است. با استفاده از اطلاعات ژئوتکنیکی و لاگ‌های گمانه‌ها، پتانسیل روانگرایی خاک بررسی شده است. بر اساس آئین نامه طراحی ساختمان­ها در برابر زلزله (استاندارد 2800)  منطقه میاندوآب در پهنه با خطر نسبی متوسط واقع شده و شتاب مبنای طرحg  0.25 می­باشد. اطلاعات ژئوتکنیکی در شرق میاندوآب پروفیل تهیه شد و تحلیل روانگرایی با رو­ش­ Iwasaki بر روی این پروفیل­ها انجام شده و نقشه­ های پهنه بندی خطر روانگرایی با GIS تهیه شده است. بخش­های مرکزی در شرق میاندوآب دارای خطر روانگرایی (PL) نزدیک به 5 است که نشانگر خطر روانگرایی متوسط است. در بخش­های شمالی و جنوبی شرق میاندوآب به دلیل وجود خاک مناسب از نظر مقاومت و بالا بودن سطح آب زیرزمینی، احتمال روانگرایی پایین است. البته در زلزله های قوی و شتاب­های بالا به عنوان مثال شتاب g0.3 احتمال وقوع روانگرایی دارد. به طور کلی با شتاب زلزله g0.25 در نقاط مرکزی محدوه مورد مطالعه، خاک قابلیت روانگرایی قرار دارد و در زلزله ­ها­ی با بزرگی بیش از 7 با خطر روانگرایی جدی مواجه هستیم.